Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
elegijnośćromantyczna
|
25
rozbityismutny”(Opoezji…,s.288).Tojednakjejrównieżza-
wdzięczaonswemoralnepowołanieorazpotrzebęnieustannejpra-
cynadsobą.TymczasempoetanaiwnyjestWspokojny,rozluźniony,
pojednanyzesobąidoskonalezaspokojony”(Opoezji…,s.273),
aleiograniczonywswoimrozwoju.Trudnowjegoprzypadkumówić
ojakimkolwiekdoskonaleniusięczyprzemianie.Wostatecznym
rozrachunkupoetanowoczesny(sentymentalny)winienzatemdo-
cenićwolnośćjakowartość,któraprzynosimuwyzwolenieinieza-
leżnośćodświatazewnętrznego.Brodziński,zapatrzonywdawno
postradanąrzeczywistośćwypełnionątreściamiidyllicznymi,lek-
ceważytenaspektrefleksjiSchillera.Wolnośćwydajesięuniego
żywiołemcałkowicienegatywnym,któryponosipełnąodpowie-
dzialnośćzaupadekczłowieka.Wkonsekwencjinależałobyzrezy-
gnowaćztego,cooferujenamwspółczesność,byodbudowaćutra-
conąharmonię.Tapropozycjamaczystoutopijnycharakterina
niewielesięzdaje,ponieważrzeczywistośćpierwszejpołowyXIX
wiekujestrzeczywistościąodczarowaną,wykorzenioną–oczym
krytykprzenikliwiepisałjużw1818rokuwrozprawieOklasycz-
nościiromantyczności.Cowięcej,Brodzińskidostrzega,iżprzy-
wiązanieczłowiekadoczegokolwiekkończysię,prędzejczypóź-
niej,bolesnąstratą,któraokazujesiętymwiększymskandalem,im
silniejszebyłopragnienieustanowieniaładuiciągłości.Dlatego
właśniewszelkiepróbyprzywróceniapierwotnegoszczęściawiążą
sięznarastającąwciążświadomością,żejesttoszczęścieniemoż-
liwe,nazawszeminione,apowrótdoniegotozabiegsztuczny,
wynikającyzproblemówzwiązanychzakceptacjąteraźniejszości.
Odśrodkowemu,aprzeztonegatywnemudoświadczeniutego,co
zewnętrznewobecpodmiotu,towarzyszywrozprawieBrodzińskie-
goruchdośrodkowy,prowadzącydownętrzapodmiotu,dopróby
jegoscalenia:WWelegiiwięcejniżwpoezjilirycznejwywnętrza
poetaswójsposóbmyśleniaiczucia,gdyżtampiszetylkowchwi-
lachnatchnienia,wynoszącychgonadstanzwyczajny,tuprzeciw-
nie:wracaspokojniewsamegosiebieizujmującą
prostotąspowiadasięprzedczytelnikiem”(Oelegii,s.193–podkr.
P.Ś.).Receptąnanieprzyjaznąrzeczywistośćjestwięczamknięcie
sięwsobie.Podmiotelegijnyzdajesięwierzyć,żeprzeciwwagądla
przemijalnościzjawiskwświeciejestjegowłasna,niezmiennatoż-
