Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Elementyprywatneipublicznewpostępowaniuspornym…
sowego72.EugeniuszWaśkowskipisałwpierwszympolskimSystemieprocesu
cywilnego,żezasadadyspozytywnościnależydobezwzględnych,cojednaknie
oznaczajejnieograniczoności,abezwzględnośćtejzasadypoleganatym,że
naruszeniejejprzezustawodawstwoniemiałobyrealnegoznaczeniaibyłoby
bezcelowezpunktuwidzeniaistotyprocesucywilnego73.
Szerokiudziałprokuratora,instytucjipaństwowych,organizacjispołecz
nych,atakżekolektywupracowniczego(robotniczego)wprocesiecywilnym,
połączonyzmożliwościąorzekaniaponadżądaniestron,orazdziałalnośćpań
stwowegoarbitrażugospodarczegobyłytymielementami,którenajbardziejod
różniałyradzieckiepostępowaniecywilneodzachodnioeuropejskichprocedur
cywilnych.Wtensposóbzrealizowanowówczaswpełni,wjejideologicznym
sensie,zasadęprawdyobiektywnejizarazemżądanieLeninarozszerzeniain
gerencjipaństwawstosunkicywilnoprawne74.
Chociażstaranosiętowradzieckiejdoktryniewykazać,radzieckikodeks
postępowaniacywilnego(1923)niepowstawałjednakwpróżni,wcałkowitym
oderwaniuodtradycjiidorobkukulturyprawnej,niezależnieodtowarzyszącej
pracomlegislacyjnymrewolucyjnejfrazeologii.Poglądyooryginalnymizara
zemunikatowymcharakterzeradzieckiego,atakżeprzedrewolucyjnegorosyj
skiegoprawawkontekściepostępowaniacywilnegopojawiłysiętylkowdok
trynierosyjskiej75.
Naelementytradycjiielementyhistoryczniezakorzenionewprzeszłości
wradzieckimprawiewskazywalinajczęściejzachodni,aleteżpolscykompara
tyści76.Odmiennościcywilnegoprocesusocjalistycznegopostrzeganenader
częstoprzezpryzmatograniczeniazasadykontradyktoryjnościelementamiśled
czymiwpostępowaniu.Wtymjednakzakresieradzieckieregulacjenieodbie
gaływznaczącysposóbodogólnejtendencjizmianwpostępowaniucywilnym
państwEuropyZachodniejibyłybliskierozwiązaniomkodeksówprocedury
72K.PIASECKI,Orzekanieponadżądaniewprocesiecywilnym,Warszawa1975,s.12.
73E.WAśKOWSKI,Systemprocesucywilnego…,s.107.
74EncyclopediaofSovietLaw,eds.F.J.M.FELDbRUGGE,G.P.vandenbERG,W.B.SI-
MONS,Dordrecht1985,s.123.
75D.MALESHIN,TheRussianStyleofCivilProcedure,nEmoryInternationalLaw
Review”2007,vol.21,s.543-562;IDEM,TheRussianStyleofCivilProcedure,[w:]
TheReceptionandTransmissionofCivilProceduralLawinGlobalSociety…,s.311-320.
Por.R.DAVID,J.E.C.bRIERLEy,MajorLegalSystemintheWorldToday,London1968,
s.58.
76K.PETRUSEWICZ,Zwrotkupierwiastkowipublicznemu…,s.164;K.GRZybOWSKI,So-
vietLegalInstitutions.DoctrineandSocialFunctions,TheUniversityofMichiganPress,
AnnArbor1962,s.105;A.W.RUDZINSKI,Soviet-TypeAuditProceedingsandTheirWestern
Counterparts,[w:]L.bOIM,G.G.MORGAN,A.W.RUDZINSKI,LegalControlsintheSoviet
Union.LawinEasternEurope.AseriesofpublicationsissuedbytheDocumentationOffice
forEastEuropeanLawUniversityofLeyden,No.13,ed.Z.SZIRMAI,Netherlands1966,
s.287-335.