Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
uwzględnieniewbadaniachnadtranslacjąszerszegokontekstu.Jak
zauważaJerzyŻmudzki(2017a:217):„Pojmowanietranslacjiwdo-
tychczasowychwąskichramachinterpretacyjnych,którebadanie
procesutranslacjiograniczałygeneralniedorelacjimiędzytekstem
wyjściowymadocelowym,niemożeinterpretacyjniewyczerpaćisto-
tytranslacji”,dodając,żepostrzeganieirozumienietranslacjinie
powinnosprowadzaćsię„dodziałaniakopiującegotekstwyjściowy
dopostacitekstudocelowego[ł],ponieważzawierafundamentalny
deficytegzystencjalnieistotnegozakotwiczeniawswympierwotnym
ioryginalnymelemencieludzkim”(Żmudzki2017a:217).Dlatego
wbadaniachnadtranslacjąważnejestuwzględnienieczynnikaludz-
kiego,coumożliwiaparadygmattranslatorykiantropocentrycznej,
stanowiącypodstawęteoretycznąanalizyelementówtrzeciejkultury
wniniejszejmonografii.
Argumentemuzasadniającymwybórparadygmatuantropocen-
trycznegojestfakt,żepozwalaonnaholistycznespojrzenienaukład
translacyjny,będącyukłademkomunikacyjnym,zuwzględnieniem
wszystkichjegokomponentów:twórcytekstuwyjściowego(nadaw-
cyprymarnego),adresatatekstudocelowegoorazpośredniczącego
międzynimitłumaczawrazzjegokompetencjamiiwłaściwościami
mentalno-kognitywnymi.
Celemniniejszejmonografiijestomówienieistotyelementów
trzeciejkultury–zjawiska,któremudotychczaswbadaniachnad
translacjąnadawanomarginalnycharakter–orazprześledzenie,za
pomocąjakichtechnikiwramachjakichstrategiitłumaczeniowych
nazwyelementówtrzeciejkulturyzostałyprzetłumaczonewwybra-
nymmaterialebadawczym.Analiziepolikonfrontatywnejpoddano
pięćdziełliteraturyHolenderskichIndiiWschodnich4autorstwa
4RobNieuwenhuys(1972:12)zauważa,żeliteraturaHolenderskichIndii
Wschodnichswójpoczątekbierzez„listudodomu[eenbriefnaarhuis]”,wktórym
osobyprzebywającewkoloniiopisywałybliskimswojedoświadczeniaiprzeżycia
zIndiiWschodnich.AutoramilwiejczęściliteraturybyliwIndiachWschodnich
urzędnicy,plantatorzy,gospodyniedomoweorazinneosoby,któredoświadczyły
życiawkolonii(Boudewijn2018:344).Literaturoznawcyniesąjednakjedno-
myślniwkwestiijednoznacznejdefinicjiliteraturyHolenderskichIndiiWschod-
nich.Częśćteoretykówwychodzizzałożenia,żepojęcieliteraturyHolenderskich
IndiiWschodnichzawierawsobiewszystkiedzieła,którychprzedmiotemopisu
jestkolonialnespołeczeństwowIndiachWschodnich.Niektórzyzaliczajądoniej
wręczwszelkietekstyopisującerealiawHolenderskichIndiachWschodnichiIn-
donezji.Zabiegten,jakzauważaHendrikMaier(1996),jestjednakniebezpiecz-
ny,gdyżnieuwzględniaróżnicmiędzyliteraturąkolonialnąipostkolonialną.Olf
Praamstra(1997:260)zaznacza,żejesttozbytszerokizakres,ipostulujezalicze-
niedoliteraturyHolenderskichIndiiWschodnichtylkotakichdziełliterackich,
którychautorzydoświadczyliżyciawkolonii.Obiepisarki,którychpowieściana-
lizowanesąwniniejszejmonografii,urodziłysięwkolonii(MadelonSzékely-Lu-
lofswSurabai,HellaS.HaassewBatawii–dzisiejszejDżakarcie)ispędziłyczęść
