Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
łaski.Wtensposóbistotaczłowieczeństwaukazanajestjakosamotnośćirozpacz.
CzynietowłaśniechciałnamMishimaprzekazaćwPaniAoi?
PrzyczynysamobójstwaMishimyupatrujesięwjegoprzywiązaniudoanachro-
nicznegosystemu,któregocentrumstanowicesarz,niewolnojednakzapominać
otym,coprzyniósłnamwydanypośmiertnieutwórHōjōnoumi.Jesttoopowieść
omłodzieńcu,którywpierwszejdekadzieXXwiekuprzeszedłmetempsychozę,
nakońcuokazujesięjednak,żeowametempsychozabyłazwidąstaregoczłowie-
ka,stojącegouproguśmierci;przedstawionatamarchetypicznawizjapustkicałko-
wicieobalaznanenamdotychczasobrazyświatafikcjiliterackiej.Tenstaryczłowiek
nakonieczdałsobiesprawę,żeBdotarłdomiejsca,gdzieniemanic,nawetpa-
mięci”.
Nieerotyzmwięciuwielbieniedlacesarzabyłygłównymimotywamipisarstwa
Mishimy,byłynimisamotność,rozpaczipustka.NatomiastJapończycy,zachłyśnię-
cimitempowojennegosukcesukraju,tegoniedostrzegali.Dopieroklęskażywio-
łowawmarcu2011zmusiłaludzi,bystanęlitwarząwtwarzzokrutnąrzeczywisto-
ścią,którąopisywałMishima.Jaknaironięlosu,poprzeztonieszczęścieMishima
objawiłsięnamjakoczłowieknaszychczasów,jedenznas.
Rzeczjasna,byliteżJapończycy,którzymielibystrośćobserwacjiiodwagę,by
stawićczołaprawdzieodsamegopoczątku.Przedstawionyprzezemnienapoczątku
artykułuEndōKōichibyłjednymznich.Niestetywzeszłymrokunagleodszedł
ztegoświata.Jestjeszczejednaważnapostać.Podkoniecstycznia2011roku,za-
ledwiepółtoramiesiącaprzedwielkimtrzęsieniemziemiikatastrofąjądrowąwys-
tawionazastałasztuka,którastałasięjakbyzapowiedziątego,coujrzeliśmypo
kataklizmie.ByłatoinscenizacjanajbardziejznanejpowieściMishimyZłotapa-
goda,wadaptacjiscenicznejireżyseriiMiyamotoAmona.
WZłotejpagodziewykorzystanejestwydarzenie,któremiałomiejscepięćlat
pozakończeniuwojny,wroku1950,kiedytomłodymnichbuddyjskiztrudnejdo
zrozumieniapotrzebypopełnieniapodwójnegosamobójstwazakochanychwraz
zpięknąświątyniąwroliwybrankiserca,podłożyłogieńpodświątynięKinkakuji
–ZłotąPagodę.Złotapagodabyłaczytanaprzezwieleosóbiszerokodyskutowa-
najakoutwór,wktórympisarz,stosującjedynąwswoimrodzajuMishimowską
estetykę,zbeletryzowałwydarzenierzeczywiste,któreodbiłosięgłośnymechem
wprasie.
WPaniAoiwysokozostałocenionykunszttworzeniawariacjinatematykla-
syczne,natomiastwprzypadkuZłotejpagodydocenionotalentumiejętnegoprze-
tworzeniawydarzeniarzeczywistego,świeżegospojrzeniananie.
Rozsądekpodpowiada,żeniejesttotematnadającysiędoadaptacjinascenę.
Atodlatego,żepodpalaczmapsychikęszaleńca,ijegoemocje,pozostającepoza
kontrolązdrowegorozsądku,trudnojestśledzićrównocześnieliczniezgromadzo-
nymwjednymczasieimiejscuwidzom.
Miyamotojednakmyślałinaczej.Żepodpalaczniejestnikimwyjątkowym.Żeto
młodzieniecodczuwającywewnętrznąpustkę,wyalienowanyześrodowiska,który
straciłresztkinadzieinaporozumieniezdrugimczłowiekiem.Aczyżniejesttojak
żywyobrazwspółczesnegoJapończyka,stojącegowobliczusamotnościirozpaczy.
TakwłaśniemyślałMiyamoto.
Naturalnie,zdecydowanawiększośćludzinieprzyznasię,żetakjest,nawet,jeśli
mategoświadomość.Bogdysięstajebezprzygotowania,porzuciwszyiluzje,oko
wokozrzeczywistością,jestsięnarażonymnazałamaniepsychiczne.Zestrachu
człowiekzakładapancerzemocjonalny.Itenstajesięwięzieniemdlajegopsyche.
ZtegowzględuMiyamotozastosowałniekonwencjonalnątechnikę,którapozwoliła
