Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
mującympoczuciemwyobcowania,jakiejestudziałemEdwinaBoomera,októrym
niewiemyprawienic.Zdrobnychuwaginapomknieńmożemyjedyniedomyślaćsię,
żewiedzieonżywotwłóczęgi,człowiekawyalienowanego,któregojedynympocie-
szeniemjestalkoholiwłaśnieowestrzępygazetiksiążek.Bishopniezwyklewdzięcz-
nietuiówdziepuszczaokodoczytelnika,wplatającwtekstatofragmentzBright
starKeatsa,innymzaśrazemkażącsięzachwycaćBoomerowistrofązpoematuThe
PurpleIsland,autorstwarenesansowegopoetyangielskiegoPhineasaFletchera,
któregowyimekpewnegorazuznajdujenastrzępieBbardzostarego,brązowawego
papieru”.OpowiadanieBishopmawsobiecośzgłębokoporuszającejprzypowieści
oczłowieku,któryposzukujepoczuciawspólnotyzinnymiludźmi,zapośredni-
czonejprzezliteryisłowa,bytymmocniejuświadomićsobie–właśniepoprzez
przesadnezaufaniedoprzypadkowych,fragmentarycznychhistorii,jakieznajduje
napiasku–swąbezgranicznąsamotność.Opowiadanieto,napisaneiopublikowane
w1937roku,dodziśzachwycanietylkoniezwykłąwyobraźnią,aleiwarsztatową
biegłością.
PoczuciewyobcowaniajesttakżetematemopowiadaniaInPrison(Wwięzie-
niu),napisanegowkrótcepoTheSea&ItsShore.Odrazuwartopodkreślić,żechoć
tekstyteróżniąsięzastosowanymiśrodkamiliterackimi,łączyjewłaśnieówte-
matalienacjijednostki,którywInPrisonpojawiasiębardziejwprostpoprzezfi-
guręuwięzienia.Tekstmaformęeseju–czymożebardziejmedytacji–natemat
różnychjegoaspektów.Jużotwierającatekstdeklaracjanarratorki–BNiemogęsię
doczekaćdnia,wktórymtrafiędowięzienia”3–dobrzeoddajeprowokacyjny,
przewrotnycharaktertekstu.PodobniejakmatomiejscewprzypadkuTheSea&
ItsShore,bardzoistotnąrolęodgrywawnimgrazszerokopojętątradycjąliterac-
ką.Narratorka,snującrefleksjęnadznanymijejformamiuwięzienia,nawiązuje
doklasycznychpozycjizkanonuświatowejliteratury,poświęconychtemutema-
towi,tłumaczącjednocześnie,dlaczegoniewydająsięjejoneprzekonującejako
świadectwaprawdziwegouwięzienia.PojawiasięwięcTheEnormousRoomE.E.
Cummingsa,HrabiaMonteChristoDumasa,BalladaowięzieniuwReadingWil-
de’aczyWspomnieniazdomuumarłychDostojewskiego–wszystkieprzywołane
tylkopoto,byzmiejscaodrzucićjejakofałszywe.Dopierogdyjużrozprawisię
ztym,coowięzieniachnapisaliinni,narratorkaoddajesięporywającemuopiso-
wiidealnej,wjejprzekonaniu,celiwięziennej.Jesttoniezwykleprecyzyjna,wręcz
metodycznaanaliza,wktórejuwzględnionejestzarównorozmieszczenieprzedmio-
tów,umiejscowieniedrzwiiokna(łączniezwidokiemzniego),atakżepotencjalne
relacjezewspółwięźniami.Cociekawe,jużnawstępiedowiadujemysię,żenar-
ratorkamieszkatymczasowowhotelu,którypodwielomawzględamimożewyda-
waćsiępodobnydowięzienia(wspaniałyobraztapetywpaskinaścianachpokoju
hotelowego,budzącychskojarzeniezwięziennymikratami),ajednakobaBmiejsca
zamieszkania”różnibardzowiele.InPrison,podobniejakTheSea&ItsShore,nie
manacelużadnejkonkluzjiczymorału,niemamytuteżdoczynieniazpojmowaną
linearniefabułą.DużoracjimiałDavidKalstone,znawcatwórczościBishopiautor
klasycznegojużopracowaniaBecomingaPoet:ElizabethBishopwithMarianne
MooreandRobertLowell,któryprzyrównałobieprozydoopowiadańKafkioraz
Poego.UmłodziutkiejBishopodnajdziemytensamegzystencjalnyniepokój,który
przenika–iodkształca–wszystkieaspektyludzkiegożycia.Wartotakżewspo-
mnieć,żeInPrisonzdobyłopierwsząnagrodęwkonkursieorganizowanymprzez
3Przekładmój–woryginale:BIcanscarcelywaitforthedayofmyimprisonment”.Por.E.Bishop,The
CollectedProse...,dz.cyt.,s.181.
