Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
niemniejsformułowanietomogłabyrówniedobrzewypowiedziećKamieńska,któ-
raswojezapiskinazywałaBstrzępami”,Bokruchami”,Bdrobinami”,Bśladami”ibyła
świadomaichniekompleksowości.Mamytuzresztądoczynieniazautoramizdają-
cymisobiesprawęztego,żeichtekstpozostajeniedokończony,żeniejestwstanie
wyrazićcałościpojemnegodoświadczenia,jakimjestżycie4:BTenotatkitomójśli-
maczyślad.Aprzecieżzapisujęledwocząsteczkętego,coprzezemnieprzepływa”
(NI,180).Wreszcietrzeciazbieżność,którarzucasięwoczy,topodobnazawar-
tośćzapisków-przynajmniejpodwzględemformalnym.Itu,ituwidaćzarówno
pojedynczemyśli,dążącekuaforyzmom,zarównowyimkitekstówinnychmyśli-
cieli,któredomagająsięatouznania,atogłośnegosprzeciwu,jakizdania,które
stanąsiępóźniejczęściami-wprzypadkuCiorana-tekstówfilozoficznychlub-
wprzypadkuKamieńskiej-wierszy.Tozresztąciekawaróżnicamiędzydwoma
tekstami:Cioranużywajęzykapoetyckiego,byuprawiaćfilozofię,natomiastKa-
mieńskakorzystazjęzykafilozoficznego,bytworzyćpoezję.BoNotatnikibezwąt-
pieniasąrodzajempoezji,szczególnietam,gdziepoetkasięgapooniryzm,pozapis
snu,pofikcjęinarzędzianarracyjne,coprzypominajejnajwcześniejszątwórczość,
silniezbliżonądoprozy.
Czymożemymówićwięcodzienniku?Itak,inie.Jestpewne,żepopularyzacja
diarystyki,jakanastąpiławXXwieku,przyczyniłasiędopodjęciadecyzjiprzez
Kamieńską,abytakienotatkiprowadzić-wPolsceukazywałysięwtedydzienniki
JeanaGuittona(swojądrogąintelektualnieiideologiczniebardzobliskiegopoetce),
AndréGide’aczyteżStefanaŻeromskiego;coruszokazywałosię,żekolejniintelek-
tualiścimająwszufladachsetkistronzapisków.Potrzebaregularnegoprowadze-
niadziennikakiełkowałajednakwKamieńskiejprzezdługiczas.Dośćpowiedzieć,
żelata1965-1969zajmująjedyniesześćdziesiątstron,podczasgdyrok1970tojuż
stostrontekstu.Wartoprzyjrzećsięraczejnieregularnemuzapisowidatacji.Daty
wyłaniająsiębowiemwNotatnikudośćniespodziewanie-zpoczątkuniemaich
wogóleidopierozbiegiemczasuKamieńskazaczynastosowaćjenatyleczęsto,
żenietrudnozorientowaćsię,któregodniazostałsporządzonyzapis.Wrazzdatami
pojawiająsięzaśdłuższeopowieścizcodzienności,obszerniejszerefleksjeiopisy.
Notatkizawierająwięcejdetali,sąpełniejsze,choćtaksamointymne(prywatność,
niekiedyonieśmielająca,odsamegopoczątkujestjednymznajważniejszychbiegu-
nówtychzapisków).Wtedyteżzwiększąpewnościąmożemymówićodzienniku,
czyliotakimtekście,gdzieposzczególnezapisyodpowiadająkonkretnymdniom
iktórypowstajenabieżąco,wmiaręregularnie,niezdoskoku.TylkodlaczegoNo-
tatnikiniewyglądałytakodsamegopoczątku?
DynamizacjaNotatnika-rozumianegoczytojakopewnenarzędzie,zktórego
korzystałaKamieńska,czytojakopraktyka,któraweszłajejwnawyk-jestpowią-
zanabezpośredniozbiografiąpoetki.Podkreślamtenfaktdlatego,żewprzypadku
wieludiarystekidiarystówczęstoniewidaćtakścisłejzależnościmiędzyżyciem
apisaniem,natomiastuautorkiBiałegorękopisurzucasięonawoczy.Przez
pierwszelataKamieńskaprowadziswojezapiskiniesystematycznieiwskromnych
objętościach.Rok1965tojedyniekilkadziesiątkrótkichnotatek:uwagoczytanych
książkach,spostrzeżeńdotyczących-międzyinnymi-rodzicielstwa,procesudziejo-
wego,fenomenuśmierci,atakżewielecytatówzLemaîtra,Guittona,Jouberta,Heb-
bla.Rok1966jestobjętościowopodobny(kołosiedmiustronksiążki),znówpełen
wypiskówzlektur,drobnychrefleksji;identyczniewygląda1967.Zmianęprzynosi
dopierokolejnyrok.Dwudziestegodrugiegogrudnia1967,pociężkiejiwyniszcza-
4KatarzynaKantner,KłopotzistnieniemHenrykaElzenbergaatradycjapolskiejintymistykimoder-
nistycznej(Brzozowski,Koniński,Kamieńska),BRuchLiteracki”2013,r.LIV,z.2(317),s.195.
