Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WydzielanieLHiFSHzależyodpodwzgórzowychczynnikówuwalniającychdla
tychhormonów.Komórkipodporowewydzielająinhibinę(SCF–Sertolicellfactor).
Wpływaonahamująconaczynnikuwalniającyzpodwzgórza(rycina3-10).
Czynnikiwpływającenaaktywnośćplemnikotwórcząjądra
Komórkinabłonkaplemnikotwórczegoreagująnazmianętemperaturyciała.Ciepłota
wmoszniewynosi340Cijest1,5–2,50Cniższaaniżeliwjamiebrzusznej,cojestwa-
runkiemprawidłowejspermatocytogenezy.Doświadczalneprzeszczepieniegonady
szczuradojegojamybrzusznejspowodowałoszybkizaniknabłonkaplemnikotwórczego.
U10%noworodkówmęskichbrakjestjąderwmosznie,gdyżnienastąpiłprocesich
zstąpienia.Wymagatointerwencjichirurgicznejprzed5.rokiemżycia,pozostawienie
bowiemjąderwjamiebrzusznejdłużejmożespowodowaćnieuleczalnezmianyzani-
kowewgonadzie.
Po40.rokużyciaaktywnośćnabłonkaplemnikotwórczegostopniowomaleje.Plem-
nikówwejakulaciejestcorazmniej,zwiększasiętakżeliczbatychnieruchomych
ionieprawidłowejbudowie,coniepozostajebezzwiązkuzpłodnością,atakżezryzy-
kiemniekorzystnegowpływunarozwójprenatalnypotomstwa.Niemniej80-,anawet
90-letnimężczyźnimogąbyćzdolnidozapłodnienia.
Wostatnichdziesiątkachlatnotujesięalarmującezmniejszenieliczbyplemników
wnasieniuludzkim,cowznaczącysposóbwpływananiepłodnośćumężczyzn.Według
ŚwiatowejOrganizacjiZdrowiazaniepłodnegouznajesięmężczyznę,któryma20mln
plemnikóww1mlnasienia,przyczymponad50%jestruchomych.
Wieleczynnikówwpływauszkadzająconagonadęmęską.Mogątobyćczynniki:
Xfizyczne(pracawśrodowiskuopodwyższonejtemperaturze,hałas,wibracje,pro-
mieniowaniejonizujące,promieniowaniemikrofalowe–pozostawaniewzasięgu
działaniasilnychurządzeńradiolokacyjnych);narażenisąkierowcysamochodów
ciężarowych,hutnicy,kucharze,
Xchemiczne(produktyspalaniapaliw,węglowodoryaromatyczne,polichlorkowe
bifenyle,dioksyny,ftalany–stosowanejakoplastyfikatorywprodukcjimasplastycz-
nych,składnikipowierzchniowoczynnedetergentów,barwnikitekstylne,herbicydy,
chloroorganicznepestycydy–DDT,aldriniinne,rtęć,ołów,kadm),
Xinfekcyjne(wysokatemperaturaciaławprzebieguchoróbgorączkowychmoże
spowodowaćprzejściowąniepłodność,aletrwałeuszkodzeniegonadywystępuje
najczęściejjakopowikłaniepoprzebytymwdzieciństwienagminnymzapaleniu
ślinianekprzyusznych–śwince),
Xhormonalne(wostatnichlatachwieluautorówlansujehipotezę,wedługktórej„winę”
zakłopotyreprodukcyjnemężczyznupatrujesięwwystępującychwnadmiarze
wśrodowiskuczłowiekaestrogenachpochodzącychodkobietizwiązkachestroge-
nopodobnych).
56
