Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postępoweideeeryrenesansuprzyczyniłysiędowzrosturanginaukprzyrodniczych.
Skonstruowaniemikroskopumiałoznaczącywpływnarozwójembriologiioraz
wieluinnychnauk.
IdeęmikroskopustworzyłJohannesKeplerw1611roku,anazwęumikroskop”
wprowadziłDemiscianustrzylatapóźniej.
Wroku1590pierwszesoczewkiwykonaliholenderscyszlifierzediamentówHans
iZachariaszJanssenowie.
PierwszeobserwacjemikroskopoweprzypisujesięnajczęściejRobertowiHooke’owi
(1635-1703)iAntonowivanLeeuwenhoekowi(1632-1723),chociażjużwroku
1614Galileuszwurządzeniuoptycznym,nazwanymprzezniegospecillumlubtubus
bilens,oglądałkutkulęmuchy,aFrancescoStellutwroku1625obserwowałpszczo-
łę,którejszczegółowyrysunekwdzieleuMelisographiaLincea”dedykowałpapie-
żowiUrbanowiVIII.
RobertHooke(1635-1703)ukończyłOxford;byłgłównymeksperymentatorem
TowarzystwaKrólewskiegowAnglii,któregopracamiprzezpewienokreskierował
(przedHooke’emTowarzystwuprzewodziłIzaakNewton).TowarzystwoKrólewskie
(RoyalSociety)byłowtymczasienajważniejszymgremiumnaukowymwEuropie.
Wjegoskładwchodziliuznaniuczeni,adoichzadańnależałoocenianienadsyłanych
raportów(informacji)oodkryciachnaukowych(niebyłoprzecieżczasopismnauko-
wych).
Hooke,woparciuozbudowanyprzezsiebiemikroskop,dokonałlicznychobserwa-
cji,któreopisałwwydanejw1665rokuobszernejuMicrographii”.Odkryłkomórkę
roślinną.Wcienkichskrawkachkorydrzewakorkowegospostrzegłupokoiki”,które
skojarzyłzcelamimnichówklasztornych,nazywającjezjęzykałacińskiegocella-
komórka.Faktycznieodkryłbłonękomórkową,twierdziłbowiem,żewewnętrzu
komórkijesttylkopowietrze.
WilliamHarvey(1578-1657),posługującsięprymitywnymsystememsoczewek,
dokonałwieluważnychodkryć.Wprawdziesławnystałsięprzedewszystkimjako
odkrywcasystemukrążeniakrwi,coopisałwdzieleuExercitatoanatomicade
motucordisetsanguinisinanimalibus”,alezajmowałsiętakżeembriologią.
WswymtraktacieorozmnażaniuuExercitatonesdegeneratoneanimalium”(1651)
twierdził,żewszystkocożywewykluwasięzjaja.Nastronietytułowejswego
dziełaumieściłznanestwierdzenieuExovoomnia”(rycina1-3).Zaprzeczałteorii
samorództwa(chociażwierzonowniąażdoczasówPasteura),byłzwolennikiem
epigenezy,alenajejpotwierdzenienieprzedstawiłdowodów.Uważał,żejajoto
niekomórkajajowa,alezarodekwpoczątkowejfazierozwoju.LekarzwłoskiMar-
celloMalpighi(1628-1694)twierdził,żedopowstanianowegoorganizmupo-
trzebnesąelementymęskieiżeńskie.WdzieleuDeovoincubato”opisałrozwój
zarodkakurczęciainaprzykładzierozwojutegogatunkupopierałteorięprefor-
RYCINA1-3
TytułowastronadziełaHarveyaorozwojuzwierząt.Zeustrzymawdłoniachodkrytejajo,
zktóregowydostająsięowady,ptaki,gady,płazy,ssakiiczłowiek.
7
