Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
3.Istotneróżnicemetodologiczne.ThomasScheffuważał,żetrzebatutaj
rozważyćdwaaspektymetodologiiDurkheima:
a)różnicewewskaźnikachsamobójstwtrwałątendencją,alejednakbar-
dzomałe.Poziomistotnościwskazujejedynie,żenieonebłędamistatystycznymi;
b)znającwyznaniereligijnejednostkiniemożnaprzewidziećjejsamobój-
stwa;istniejewieleinnychczynnikówwysokoskorelowanychzsamobójstwami,
podobniejakzmiennareligii.
4.InterpretacjestatystycznychróżnicmająuE.Durkheimacharakterspekula-
tywnyinieopartenabezpośredniejwiedzy,nieugruntowanejakbypowie-
działA.Strauss(1987)ibrakimprzyczynowejsekwencjizdarzeń(czegodomagałby
sięnp.RobertPrus1996).Tedwiecechyowychbadańciąglewpływająnadzisiejszą
socjologię(Scheff1990:72).Nadalbierzesiępoduwagęniskiekorelacjeiakceptu-
jeniezdolnośćdowskazaniaprzyczynowejsekwencjizdarzeń.Procesualneuję-
ciepowstawianianiektórychzjawiskspołecznychpozwalazobaczyćjakkształtują
sięonepoprzezstadia,zktórychkażdepoprzedzającejestprzyczynąwystąpienia
następnego(zob.Strauss1987:252-253,256-257;Strausset.al.1985:32).
2.2.CharlesH.Cooley
Wodniesieniudokoncepcjiemocjibardzodużo,wsocjologicznejczęściswo-
jejteorii,zawdzięczaScheffCharlesowiH.Cooleyowi.Autortenwprowadziłdo
socjologii,jakpowszechniewiadomo,koncepcjęjaźniodzwierciedlonej(looking-
-glassself).Jaźńodzwierciedlonajestciągłymmonitorowaniemsiebie,jednostka
kierowanaswoimipostrzeżeniamiodczućinnych,kontrolujeswojezachowania.Po-
jęciejaźni(aself-idea)składasię,wedługCh.Cooleya(1922),ztrzechelementów:
1)wyobrażeniajakjesteśmypostrzeganiprzezinnąosobę;
2)wyobrażeniaocenydokonanejprzezosobęodnośniedodanegopo-
strzeżenia;
3)pewnejemocji(self-feeling),takiejjakduma(pride)lubupokorzenie,wstyd
(silnaformawstydu-upokorzenie,mortification)(Cooley1922:184;por.także
Scheff1990;Mucha1992:45-46;1998).Dumaiwstydjakoemocjepierwotneujaw-
niająsiętakżewwieluinnychemocjach.Widzimytutajniezwykleważnepodkre-
ślenieprzezCooleyaspostrzeżeńinnychwkształtowaniuwyobrażeniasiebiejako
odrębnegopodmiotu.Jednostkapostrzegatreści,aletakżeiocenytreści,dotyczące
własnejtożsamościipodejmujepracęnadtożsamością,wtymprzypadkupracęnad
jaźniąodzwierciedloną.Oznaczato,żepodmiotradzisobieztymiocenamiwokre-
ślonysposób:albojeodrzucającwcałości,modyfikując,tzn.interpretujączgodnie
zwłasnymwyobrażeniemswojejosobybądźprzyjmujeteocenyiakceptujeje.Jeśli
onepozytywne,toodczuwadumę,jeślinegatywne,odczuwawstyd.
WkoncepcjisocjologiiwujęciuT.Scheffaemocjedumyiwstydutoemocje
podstawowewżyciucodziennym,jakiwżyciuspołecznymnakażdympoziomie.
Jednak,byjezidentyfikowaćpotrzebujemyintrospekcjiianalizy(Scheff,Retzinger