Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wkręguproblemówenkulturacji
nyprzezludzi,zewzględunaobowiązywanienakazówizakazówodno-
szącychsiędosferybehawioralnej,oraznieuświadamiany,jakozakres
wyuczonychstanówemocjonalnych,któredoświadczeniajednostkowe
ispołecznekanalizująwpsychicznystanzadowoleniaipoczuciaszczę-
ścialubniezadowoleniaiodtrąceniaspołecznegoorazsposóbinterpre-
towaniarzeczywistości.Wprocesieenkulturacjiprzedmiotembadańsą
zmianydokonującesięwkulturzeprzynależnościpodwpływemkultury
dominującej.DlaAfrykanównowąrzeczywistością,wktórejprzyszłoim
żyć,byłakulturaamerykańskawyznaczającaimrolęniewolnikówpozba-
wionychprawdosamostanowienia.Dominacjakulturyamerykańskiej
spowodowałazaistnienieprocesuakulturacjirozumianegojakoreorgani-
zacjakulturypochodzeniatak,abymożliwabyłaadaptacjadonowejsytu-
acjispołecznej.Wtrakcieakulturacjiniektóreelementyorazcałesystemy
kulturypochodzeniaulegałymodyfikacjiprowadzącejdozłagodzenia
różnickulturowych.Byłatoformarestrukturyzacjielementówkultury
własnejprowadzącadopowstaniasynkretyzmusferybehawioralnej,wie-
rzeniowej,symbolicznej,normatywnejorazmaterialnejkulturywłasnej
zkulturąamerykańską.Akulturacjajesttowięcproces,któryprowadzi
domaksymalnego,zpunktuwidzeniaoporujednostekodczuwających
przymusizniewolenie,przystosowaniadokulturydominującej.Jestto
teżprocesobronywłasnejkultury,którywiedziedozachowaniamaksy-
malnejsferykulturypochodzeniajakonienaruszonejwpływamikultury
obcej,ajednocześniepodporządkowaniasiękulturzedominującejtak,
abymożliwebyłozaspokojeniepotrzebegzystencjalnych.
Terminenkulturacjaodnosiswojeznaczeniedotego,czegotrzeba
sięwyuczyć,abymaksymalnieprzystosowaćsiędowymogówświata
społecznego.Procesenkulturacjiobejmujewszystkietesferyrzeczy-
wistości,któresądlajednostkizastaneiktórezarazemwarunkująjej
rozwójindywidualny.JacekBednarskiwymieniłdziesięćsfer,które
obejmujepojęcieenkulturacji.Przynależądonich:1)zdeterminowane
genetyczniezdolnościdouczeniasiękultury;2)przedmiotowośćipod-
miotowośćokreślonaprocesemdojrzewaniajednostki;3)konieczność
ocharakterzeadaptacyjnym;4)transmisjakulturowa;5)nauczaniein-
stytucjonalneipozainstytucjonalnejęzyka,sposobówwyrażaniauczuć
isposobówmyślenia;6)selektywnośćpoznawcza;7)stopniowość,eta-
powośćpoznania;8)uspołecznieniesytuacyjne;9)uspołecznieniezin-
stytucjonalizowane;10)relatywnośćprzystosowania(Bednarski1987:
76).Wartotesferyprzedyskutować.
28
