Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Podstawowepojęciaużywanewopracowaniu
KościółkatolickiwPolscejestzinstytucjonalizowanąspołecznością
(zorganizowanąwspólnotą)wyznaniowązrzeszającąosobyochrzczone,
uznająceprymatpapieża(biskupaRzymu).Najmniejsząipodstawową
jednostkąorganizacyjnąwstrukturzeKościołakatolickiegojestparafia.
Tworzyonalokalnąspołecznośćkościelną,kierowanąprzezproboszcza.
Obiektem,wktórymkoncentrujesiężyciereligijnewiernych(parafian),
jestkościółparafialny.Dospołecznościparafialnejnależąwszyscy
ochrzczeni,awięczarównoduchowni,jakikatolicyświeccy.Duchownymi
sąksiężadiecezjalniizakonni.Kapłanidiecezjalniprzynależądokon-
kretnejdiecezjiipodlegająordynariuszowi,natomiastksiężazakonni
należądozgromadzeńzakonnych.Kilkaparafiitworzydekanat,naczele
któregostoidziekan.Jednostkąadministracyjnąscalającądekanatyjest
diecezja.Kierujeniąbiskupdiecezjalny,czyliordynariusz,któryudzie-
lajurysdykcjidospełnianiaczynnościduszpasterskichwdiecezji(misja
kanoniczna),wydajedekrety,powołujeproboszczówitp.Wzarządzaniudie-
cezjąordynariuszawspierabiskuppomocniczy(sufragan),któryzazwy-
czajjestwikariuszemgeneralnym.WlatachosiemdziesiątychXXwiekunie-
którymipolskimidiecezjamikierowaliadministratorzyapostolscy.Byli
oniustanawianiprzezpapieżazwyjątkowoważnychprzyczyn,np.perso-
nalnychczypolitycznych.WszyscybiskupiwPolsce,tj.ordynariusze,su-
fraganiiseniorzy(emeryci),tworząkolegialnyorganzwanyepiskopa-
tem.Jesttogremiumskupiającenajwyższychrangąduchownychkatolic-
kich,którewniniejszymopracowaniuokreślasięrównieżpojęciami:bi-
skupi,hierarchowie.KonferencjaEpiskopatuPolskireprezentujeKo-
ściółkatolickiwkrajuipodejmujewjegoimieniunajważniejszedecyzje.
NaczeleepiskopatustoiprzewodniczącyKonferencjiEpiskopatuPolski
(wPRLprymas),będącyrównocześnieordynariuszemdiecezjignieź-
nieńskiejiwarszawskiej.
WPolskiejRzeczypospolitejLudowejepiskopatbyłjedynąuznawaną
przezwładzegrupąreprezentującąKościółkatolickiwkraju.Zewzględu
nahierarchicznąstrukturęwładzywKościeleepiskopatjestorganem,
którypodejmujedecyzjestrategicznedlafunkcjonowaniainstytucjiko-
ścielnychwPolsce.Episkopatutrzymujeoficjalnestosunkizgrupąspra-
wującąwładzęwpaństwie.WokresiePRLbyłniąrządwyznaczonyprzez
PolskąZjednoczonąPartięRobotniczą.Zamiennieużywanewniniejszej
książceokreślenia:władzakomunistyczna,rząd,elitawładzy,rządzą-
capartia,reżimkomunistycznyodnosząsiędogrupyosóbodpowie-
28
