Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czylizestawieniuerystykiilogiki.Teorięswojąnazwałdialektykąery-
styczną,gdzieprzezDdialektykę”rozumiałDsztukędyskutowania”,czy-
liwspółdziałaniadwóchrozsądnychistot,któremyślącjednocześnie,
podejmująDwalkęumysłową”.Interpretującjegokatalogstrategmatów
(alboDsposobów”,Dchwytów”,Dforteli”,jaktotłumacząróżniwydaw-
cy),zachowaliśmyzasadniczoideęopozycjierystyczno-logicznych.
Wwielumiejscachjednakzwracamyuwagęnaszerszy,retorycznykon-
tekstsztukiprowadzeniasporów.
4.Bezerystyki?
Gdybyśmychcieli,spekulującczystoteoretycznie,odrzucićerystykę,
potraktowaćjąjakoretorycznychwast,musielibyśmyuznać,żeodrzu-
camyzasadnośćprowadzeniasporów,wktórychcelemjestodniesienie
zwycięstwanadprzeciwnikiemczyuzyskaniepozorówracji.Uznać,że
samaideatakiegosporujestetycznienaganna.Współczesnaretoryka
nastawionabardziejnakomunikacjęniżperswazję,nakooperatywność
niżantagonizowaniestanowisk,erystykęmożewyrzucićpozanawias
poprawnościkomunikacyjnej.Traktowaćjąjakobarieręwporozumiewa-
niusię.
Itakjestwistocie,gdymówimyoteoriikomunikacjiotwartejczy
synergicznej,nastawionejnabudowanieporozumienia.Przykłademtego
rodzajuotwartościmożebyćdyskusjaocharakterzekonstruktywnym,tzn.
taka,kiedyobydwustronomzależynaposzerzaniuswojejwiedzy,natwór-
czymdziałaniu,kiedypartnerzydyskusjipotrzebująnawzajempoznać
swojeautentycznepoglądy,doświadczenia,ideeiwpodobnysposóbsą
gotowisięnimipodzielić.Abytakadyskusjaprzyniosłaoczekiwaneprzez
stronyrezultatynależyprzestrzegaćokreślonychreguł.
DyskusjakonstruktywnawedleKodeksuNaessapowinnaopieraćsię
naunikaniutendencyjnegoodbieganiaodmeritumsprawy,tenden-
cyjnegoprzedstawianiacudzychpoglądów,naunikaniuwieloznacz-
nościitendencyjnegowyprowadzaniakonsekwencji(zob.Hołówka
1998:60).Wewszystkichzaleceniachdotyczącychrzetelnejdyskusji
pojawiasięjednookreślenie-unikanietendencyjności,uczestniczenie
wdyskusjibezuprzedniejchęcideprecjonowaniastanowiskaiosoby
rozmówcy.
18
