Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
utrudnionydostęp.Rodząsiętujużnawstępieproblemy,np.dotyczące
wiarygodnościbadanych,niechęcidoudzielaniainformacjiczywręczbra-
kuzgodynawejściewproblem.Wkontekścietakichprzeszkódważnasta-
jesięintuicjabadawczaidoświadczenie.Trudnoteżdotrzećdopewnych
grup:ludziwykluczonych,dospołecznościlokalnych,zamkniętych,doróż-
nychgrupinteresówitp.Zdarzająsięrównieżzjawiskabudzącewątpliwości
etyczne,np.jakieśdziałaniazakulisowe,konfliktyinteresów.Ogólniemoż-
namówićotrzechobszarachtrudności:
a)otrudnodostępnychzjawiskachczyproblemachbadawczych:ukry-
tych,dotyczącychludziwykluczonych,działańzamkniętych,związanych
np.zreligią,seksem,intymnością;
b)otrudnychnobszarachbadawczych”,np.instytucjezamknięte,total-
ne,grupywyznaniowe,grupyekskluzywne,grupyinteresów;
c)oużyciutrudniejszychmetodbadawczych:obserwacjauczestnicząca,
wywiadpogłębiony,studiumprzypadku(casestudy).
Tuniezawszewystarczanawiązanieciepłych,prywatnychrelacjizinfor-
matorami(cozresztączasemsprzyjamanipulowaniunimi),sytuacjamoże
takżewywoływaćemocjonalnystosunekubadacza,możliwajestteżoko-
licznośćpowstaniakonfliktumiędzyroląbadaczaachęciądziałaniabądź
niesieniapomocy.Ztymikwestiamizderzyłamsięwswoichbadaniach.
Studiumprzypadku-jednazmoichulubionychmetodpodejściabadaw-
czego4-wydajesięszczególnieprzydatnawidentyfikowaniuiinterpretowa-
niuproblemówczęstoninaczejprzedstawianych”,np.przezoficjalneinsty-
tucje.Bywatakże,wobecstudiumprzypadkupowtarzasiępewnekryjące
nieporozumieniatezy-ato,żewiedzaogólnoteoretycznajestwartościowsza
odwiedzykonkretnej,uwarunkowanejkontekstowo;ato,żetakiestudium
niewnosiwieledorozwojunauki,bonieposługujesięuogólnieniami;ato,
żetakiestudiumjestużyteczneconajwyżejdobudowaniahipotez;ato,że
takiestudiumzawierawsobienskrzywienie”skierowanekuweryfikacjiima
rzekomosprzyjaćskłonnościbadaczadopotwierdzaniawcześniejprzyję-
tychzałożeń-iwreszcietoorzekomejniemożnościrozwinięciaogólnych
twierdzeńiteoriinapodstawiekonkretnegostudiumprzypadku.Tezarzuty
niewytrzymująkrytyki,ajużwielelattemuznanymetodologTomasKuhn
mawiał,żedyscyplinabezstudiówprzypadkujestnieefektywna.Wszakczę-
ściejzdarzasięnamfalsyfikowaćhipotezy,niżjepotwierdzać.
4
Takiestudiapodjęłamjużwlatachosiemdziesiątych:zob.KrystynaPiątkowska
(1994),Kulturaaikonosfera.Etnologicznestudiumwybranychprzykładówzewsi
współczesnej,nŁódzkieStudiaEtnograficzne”,t.33.
13