Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Słowakluczowe:normatywnepojęciedemokracji,
demokratyczneumiejętności,dobroademokracja,błąd
naturalistyczny,klasyfikacjanurtówetyki,norma
Normatywnypotencjałideficytspołeczeństwa
demokratycznego
1.Słowowstępne
Człowiek,jakoistotaobdarzonarozumem(animalrationabile)izreguły
zdolnazwładzytejkorzystać(animalrationale),budujenietylkosądy
teoretyczne,artykułującejegowiedzęoświeciefaktów.Budujeonrów-
nieżsądypraktyczne,odnoszącesiędoludzkichdziałań,adokładniej:
sądywskazującejegopowinnościiobowiązkiwstosunkudobliźnich,
pozostałychżywychistot,aniekiedytakżewstosunkudoosobowolub
nieosobowopojętegoBoga.Owepraktycznesądytozasadymoralne
iprawne,wszczególnościzaśtakie,które-służączakryteriawyborów
dokonywanychprzezpodmiotyindywidualnebądźzbiorowe-pozwala-
jątymostatnimdziałaćwsposób,któryumożliwiacałejspołeczności
urzeczywistnianiedrogichjej,anawetfundamentalnychdlajejtrwania
ideałówiwartości.Wpracytejinteresowaćnasbędziekulturaetyczna
społeczeństwa,które-wycieńczonemoralniedoświadczeniamitotalita-
ryzmu-zorientowałoswezasadykonstytucyjnenaideałyipryncypia
demokratyczne.
Mówiącbardziejprecyzyjnie,zajmowaćnastubędziepublicznyethos
takiegospołeczeństwa,któreustanawiazasadyiregułyswegożyciazbio-
rowegowspólnie,autonomicznie,nadrodzeracjonalnejidyskursywnej,
czylinieinaczej,aniżeliwprzestrzenidemokratyczno-dialogicznejin-
terakcjimiędzyobywatelami.Społeczeństwotakiejestwięcsamoprzez
sięaktywnymwytwórcąswychzasadpraktycznych,ajegoakceptacja
dlademokratycznychideałówwpołączeniuzwoląsprawiedliwejipoży-
tecznejdlawszystkichsamoregulacji-pierwszymźródłemlegitymacji
owychzasad.Wytwarzajeonodlawłasnychpotrzeb,gwolitakiejregulacji
zachowaniaobywateli,iżbyprzyjęteprzezdemokracjęminimumregulacji
11
