Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Etnocentryzmijegoprzejawyjakowspółczesnyproblembadawczyzachowańrynkowych…|9
skłonnośćdopodporządkowywaniasięautorytetom,identyfikowaniesięzoso-
bamisprawującymiwładzę,surowekaraniewykroczeńpodległych,pragnienie
władzy,destrukcyjnośćczycynizm
10
.Wartojednaknadmienić,żezarównozało-
żenia,hipotezyteoretyczne,jakinarzędziabadawczezastosowaneprzezAdorna
ijegowspółpracownikówspotkałysięzwielomazarzutamiipoddawanebyły
licznymmodyfikacjom.
SumneriAdornouważalietnocentryzmzazjawiskouniwersalnedlaróż-
nychspołeczeństw.Przeciwnegozdaniabyłm.in.znanyamerykańskisocjolog
R.K.Merton,którytwierdził,żeludzieczęstonależądowięcejniżjednejgrupy,
zatempodziałnawegroupiothers-groupobowiązujetylkoprzypewnychzało-
żeniach,aobcagrupajestraczejobiektempodziwuniżpogardy.Mertondowo-
dził,żeetnocentryzmjestszczególnymrodzajemrelacjimiędzygrupowych
11
.
ZkoleitakiegorozumieniaetnocentryzmuniepodzielaliK.Chinen,T.D.
Nguyen,T.T.M.NguyeniN.J.Barrett,którzypisali,żenetnocentryzmtojednak
uniwersalnyzespółpostawizachowańdyskryminacyjnych,silniezwiązanych
zdanymterytorium”
12
.Wswoichopiniachpodkreślalioni,żemożeonsięprze-
jawiaćwpostacinienawiścidookreślonychnacji,brakuzaufaniadonobcych”
orazobwinianiuichzaniepowodzeniaiproblemywłasnejgrupy.Tensposób
widzeniaświataniejednokrotniestanowiłprzyczynękonfliktówspołecznych.
Opisywaniemetnocentryzmuzajmująsięrównieżnaukipsychologiczne.
Itak,wedługdefinicjifrancuskiegopsychologaN.Sillamy’ego,etnocentryzmto
npowszechniepanującapostawaumysłowapolegającanaodnoszeniuwszyst-
kichzjawiskspołecznychdotych,zktórymispotykamysięnajczęściej,ponie-
ważsąwłaściwenaszejgrupiespołecznej”
13
.Wymienionymwpowyższejdefinicji
obiektemodniesieniajestczłowiek-jednostkacharakterystycznadladanejgru-
py,którastanowiczęstonieświadomywzorzecpozwalającywypowiadaćsądy
oinnychludziach.Dlategojednostki,którychzachowanieodbiegaodpewnych
norm,traktowanojakoosobypodejrzane
14
.Etnocentryzmjestwięcpostawąpełnej
aprobatyczłonkówwłasnejgrupyspołecznej(rodziny,narodu)iniechęcido
członkówinnejgrupy.
10
M.Kofta,A.Jasińska-Kania(red.),Stereotypyiuprzedzenia.Uwarunkowaniapsycholo-
giczneikulturowe,Scholar,Warszawa2001,s.56.
11
R.A.LeVine,Ethnocentrism,[w:]InternationalEncyclopedia...,op.cit.,s.4854.
12
Por.K.Chinen,RelationsamongEthnocentrism,ProductPreferenceandGovernment
PolicyAttitudes:ASurveyofJapaneseConsumers,nInternationalJournalofManagement”2010,
No.27,s.107-116;T.D.Nguyen,T.T.M.Nguyen,N.J.Barrett,ConsumerEthnocentrism,Cultural
SensitivityandIntentiontoPurchaseLocalProducts:EvidencefromVietnam,nJournalofCon-
sumerBehavior”2008,No.7(1),s.88-100.
13
N.Sillamy,Słownikpsychologii,Książnica,Katowice1995,s.87.
14
Ibidem.
