Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
GrzegorzFrancuz
Jakwidzimy,wizjakosmosuściślesięwiążezesposobemdoświadczaniaświata
przezczłowieka.Zaśnaszeludzkiedoświadczenie,zakresigłębiategodoświad-
czeniazależąodnaszegosposobupostrzeganiasiebie.nWrazzuznaniemeko-
logicznegowymiarurzeczywistościrodzisięczłowiekekologiczny,wrażliwość
ekologiczna,rozumekologiczny;atakżeświadomośćekologiczna,wartościeko-
logiczne–któresązarównonowymodcyfrowaniemrzeczywistości,jakiprojek-
cjąpożądanegostanurzeczy,projekcjąnowychwizjiinowychwidzeń”33.Nowe
myśleniemacharaktercałościowy,jestmyśleniemrewerencyjnym,uczestniczą-
cym,któreprzeciwstawiasiędominacjineutralnejaksjologicznie,oschłejemo-
cjonalnieipozbawionejwspółczuciapostawieobiektywizmu.Realizacjatego
typumyśleniawymagawypracowaniaokreślonejpostawypoprzezzdobywanie
doświadczeńitrening.Takimmyśleniemmożeposługiwaćsięczłowiekekolo-
giczny.
6.Humanizmekologiczny
Zakorzenionawekofilozofiiantropologiaprowadzidowyjściapozanowożyt-
nyhumanizm.Nagrunciefilozofiiekologicznejrodzisięhumanizmekologiczny,
któryjednoczyfilozofięprzyrodyzfilozofiączłowieka.Humanizmówopiera
sięnauznaniusamoistnej,wręczsakralnejwartości,środowiskażyciaczłowieka,
cowymagatroskionie,przeciwstawionejbezmyślnejeksploatacji.Wramachtak
pojętegohumanizmuwiedzaludzka,zamiastbyćnarzędziempanowania,powin-
nasięstaćsposobemutrzymywaniarównowagiczłowiekazresztąwszechświata.
Humanizmekologicznynieodrzucadotychczasowegodziedzictwamyślieuro-
pejskiej:uznajeczłowiekazanajwyższywytwórewolucji,jegoprometejskiedąże-
niedoprzekraczaniazastanegoporządkurzeczytraktujejakonaturalnyprzejaw
twórczychsiłewolucji.Człowiekjednakżeniemożebyćwyrwanyzszerszego
kontekstukosmicznegobytu,bowiemtylkowjegoramachmożesięrealizować
człowieczeństwo.
Ideehumanizmuekologicznegowyrastajązesłusznegoprzekonania,żeuczy-
nienieczłowiekaijegokulturyjedynymźródłemwartościisensuprowadzi
wgruncierzeczydodestrukcjitegożsensu,gdyżzostajeonpozbawionyobiektyw-
negozakorzenieniawbycie.Człowiek,jakoistotaskończonaiomylna,niemoże
33Ibidem,s.31.
