Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odktórychindukcjawychodzi,zależnesąodraminterpretacyjnych,anawetteore-
tycznych,którepredeterminująsensyiwartości.Aponieważproceduraindukcyjna
mawłaśniezagwarantowaćprawomocnośćtychrampojęciowych,wpadamywnie-
skończonyregres”
8.
Wtymmiejscunależałobyjednakzauważyć,iżniemożebyćtak,żeniedasię
wyprowadzićżadnychregułetycznychobowiązującychwnaucewogóleikażdej
zdyscyplinzosobna.GilbertRylewskazujenainnowacyjnośćtechnicznąjako
przykładdziałaniainteligentnego,niepoddającegosiężadnymregułom.Tenpo-
glądchętniejesteksponowanywewspółczesnejnaucedlauzasadnienianieskrę-
powanegoregułamietycznymirozwojunaukiitechniki.Takistanrzeczywynika
zapewnetakżezeświadomościstopniatrudnościokreśleniazasadetycznychdla
nauki.Agazziproponujewięcuzasadnianietakichregułzapomocąmetody,którą
zpowodzeniemstosowanoodczasówstarożytnychwfilozofiieuropejskiej.Tą
metodajesttradycyjnadialektyka,którąnależyrozumiećjakokonfrontowanie
„danejtezyzcałymspektrumantyteziważeniu–wspokojnej,obiektywnejiści-
słejdyskusji,wktórejobrońcytychżetezpróbująjeutrzymać–argumentówza
iprzeciwteziewyjściowej.Istotątejproceduryjestdialog[...].Tezę,któraobroni
sięprzedwszystkimi[dotychczasowymi–przyp.S.K.]zarzutami,możnauznaćza
ufundowaną.Nieznaczyto,żejestonaufundowanaraznazawsze:mogąpojawić
sięnowewątpliwości,wymagającepodjęciaanalizydialektycznejnanowo.[...]
Gdymetodataokażesięowocna,ustaladanątezęobiektywnie.Toznaczy,żeteza
tajestakceptowanaprzezwszystkichinterlokutorówbezżadnychrozsądnych
wątpliwości–choćoczywiścieniegwarantujetoabsolutnejpewnościiniewyklu-
czarewizji”
9.Przytakimdialektycznympodejściuanidananauka,anisamaetyka
niesąhermetyczne,aichwpływnasiebiejestnietylkorzeczywisty,aleiko-
nieczny.Naukiprzyrodniczebowiemzawodząwsferzewartościipowinności,
któresątradycyjnymprzedmiotemdociekańetycznych.Tylkostosująctakąmeto-
dędasięmożliwieobiektywnie,bezstronniespojrzećnawspółczesneproblemy
związanezrozwojemnaukiitechniki.
Wokółnaukbiologicznychnarosłowielemitówiuprzedzeń,którychźródełna-
leżydoszukiwaćsięwniedostatkuinformacjiikrytycznegospojrzenianasposób
uprawianiatychnauk.Zamierzamzatemwpracyzaprezentowaćkontrowersje,jakie
pojawiłysięwokółosiągnięćbiotechnologii,nowejdyscyplinypograniczanauki
itechniki,któradziśdeterminujenietylkokierunkirozwojubiologii,ale,angażując
doswychbadańfizyków(biofizyka),chemików(biochemia)orazprzedstawicieli
wielunaukstosowanych,corazwyraźniejwpływanarozwójnaukiwogóle.Bez-
stronnemuspojrzeniunaproblemniesprzyjamnogośćliteraturyzwiązanejztądys-
cypliną,chodzituzwłaszczaoartykułyprasoweiliteraturę,którakryjesięzazwy-
czajpodmianempopularnonaukowej,awrzeczywistościjestjakąśkatastroficzną
wizjąrozwojucywilizacji.Niewątpliwiezpewnymzastrzeżeniemmożemymówić
———
———
—
8E.Agazzi,Dobro,złoinauka.Etycznywymiardziałalnościnaukowo-technicznej,przekład
E.Kałuszyńska,OficynaAkademicka,Warszawa1997,s.249.Natomiastwkwestiiwyjaśnie-
niapojęcia„nieskończonyregres”odsyłamdoksiążkiGilbertaRyle’a,Czymjestumysł?,prze-
kładW.Marciszewski,PWN,Warszawa1970.
9E.Agazzi,Dobro,zło...,s.250.
10
