Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzymjestEuropa?
13
jakocałość,czujemyzwiązekzcywilizacjąeuropejską.JaknapisałJanPaweł
IIwpracyPamięćitożsamość(2005)Upamięćjestsiłą,któratworzytożsamość
istnieńludzkich,zarównonapłaszczyźnieosobowej,jakizbiorowej”.
Mówimyotożsamościeuropejskiej,chociażtrudnojestnamjąwpełni
zrozumiećijednoznacznieokreślić.Początkicywilizacjieuropejskiejsięgają
odległejprzeszłości,wiążąsięzkulturąstarożytnejGrecjiiRzymu,aletakże
kształtowanebyłyprzezludyceltyckie,germańskieisłowiańskie.Topod-
łożekulturowezostałodogłębnieprzeoraneprzezchrześcijaństwo.Powstała
nowajakośćkultury,powstałocoś,cookreślamywłaśniemianemcywilizacji
europejskiej,przyrównoczesnymistnieniuróżnorodnościjęzykowej,ist-
nieniemwielugrupetnicznych,narodówipaństw,regionów,różnychinsty-
tucji.TąswoistącechąUjednościwróżnorodności”Europawyróżniasięna
tleinnychkontynentów.
Doinnychtrwałychipodstawowychcechcywilizacjieuropejskiej
należą:
–Organizacjażyciaspołecznegoipaństwowegowedługzasaddemo-
kracji,rozumianejtakżejakosynonimprawwolnościiobowiązkówjedno-
stki.Tozasadapersonalizmu–najbardziejwyróżniającasięcechademo-
kracjiicywilizacjieuropejskiej.
–Humanizmkulturyeuropejskiej–człowiekjestgłównąwartością,
jegorozum,jegodobro;człowiekkształtujerzeczywistość,jestkreatorem
iodbiorcąkultury.
–Oparciekulturynanauce.Naukatkwiunarodzinkulturyicywiliza-
cjieuropejskiej.PowstajewstarożytnejGrecjiwVIwiekup.n.e.,jakojońska
szkołafilozofówprzyrody,areprezentowanajestpóźniejprzezwielewy-
bitnychpostaci,takichjakArystotelesiPtolemeusz.Wśredniowieczu
wXII–XIIIwiekupowstająwEuropieuniwersytety.Stworzyłyonemodele
kształtowaniakulturyduchowejimaterialnejwoparciuonaukę.Nauka
odegraławybitnywpływnarozwójEuropy,szczególniewczasachnowo-
żytnychiwspółczesnych–wXIXiXXwieku.
–Dużarolamiastawkształtowaniustylużycia,jakoośrodkainwencji
iaktywnościkulturotwórczej,ośrodkakształtowaniasięnowychprądów
ideowychireligijnych,organizacjispołecznych,ośrodkaszkółiuniwersyte-
tów.Oznaczeniumiastaświadczyćmożespecyficznajednostka
polityczno-administracyjnamiasta–państwa,charakterystycznadlaEuropy
starożytnej(np.Ateny)orazdlaśredniowiecza(np.Wenecja).
Mieszczaństwoeuropejskiejakogrupaspołecznaodegrałodoniosłą,
wręczwyjątkowąrolęwcywilizacji,awedługniektórychopinii(Chmielews-
ki2001)właśniewmiastachnajdobitniejzaznaczasiętożsamośćkultury
europejskiej.
Wśródinnychcechwyróżniającychcywilizacjęeuropejskąwymienia
sięjeszcze:przywiązaniedotradycjiihistorii,rozdziałfunkcjikościołaod
