Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dochodzenieroszczeńowynagrodzenieztytułudroitdesuite…
Konstrukcjaprawna,najakiejopierasięmodelreprezentacjiuprawnionychprzez
organizacjęzbiorowegozarządzania,niezostałaprzesądzonaustawowoiniejestoce-
nianajednoliciewnauceprawawposzczególnych(zróżnicowanych)przypadkach
zbiorowegozarządu.Napodstawiezdefiniowanych(mniejlubbardziejdokładnie)
wcywilistycepojęćprzedstawicielstwaorazpowiernictwazasadniczoprzyjmujesię
jednak,żeorganizacjazbiorowegozarządzanianajczęściejdziałajakotzw.zastępca
pośredni(ewentualniepowiernikfiducjant),czyliwystępujewewłasnymimieniu,
niezaświmieniuuprawnionych(azateminaczejniżpełnomocnik,którywystępuje
wcudzymimieniu),lecznarachunektychżeuprawnionych30.Podobnypoglądzdajesię
przyjmowaćtakżem.in.PaniProfesorElżbietaTraple31.Oczywiście,statusorganizacji
zbiorowegozarządzaniamożetakżewyraźniewynikaćzumowyzawartejzuprawnio-
nym,cojednaksiłąrzeczyniejestmożliwewprzypadkunegotiorumgestio.Jednak
konstrukcjęnegotiorumgestiotakżeujmujesięwkategoriachzastępstwapośredniego,
choćniejesttopoglądpowszechny32.Chodzitutajbowiemwłaśnieoprowadzenie
cudzychsprawbezzlecenia.Wprzypadkuistnieniazleceniazleceniobiorca,jakwynika
towyraźniezart.734k.c.,jestupoważnionydodziałaniawimieniuzleceniobiorcy,
podczasgdyzgodniezart.756k.c.dopieronpotwierdzenieosoby,którejsprawabyła
prowadzona,nadajeprowadzeniusprawyskutkizlecenia”(kwestiaskutkuwstecznego
potwierdzeniaprzekraczaramyniniejszegoartykułu).Przypomniećnależyjednak,
żemożliwośćdziałaniaorganizacjizbiorowegozarządzaniawimieniuwłasnymjako
powierniczegonabywcyprawadowynagrodzeniaztytułudroitdesuitemożebudzić
wątpliwościzuwaginaniezbywalnycharaktertegoprawa.
Rozstrzygnięcie,czyorganizacjazbiorowegozarządzaniajakonegotiorumgestor
działawimieniuwłasnym,czyteżcudzym,maznaczeniedlatego,żewpierwszym
przypadkuuznaćnależy,iżpodmiottakidochodziwłasnychroszczeń,wdrugim
zaś,iżdochodziroszczeńcudzych.Ewentualneprzyjęcie,żetakaorganizacja,działa-
jącwramachnegotoriumgestiowimieniuwłasnym,dochodziwówczasjednaknadal
roszczeńcudzych,jestproblematyczne(trzebajednakprzyznać,żewnauceprawa
wkontekściedochodzeniaprzezorganizacjeroszczeńzart.79pr.aut.aprobujesię
takąkonstrukcję33).Terminprzedawnieniaroszczeńjestzaśwpewnymzakresieuzależ-
nionyodtego,komuroszczeniaprzysługują.Zgodniebowiemzart.118k.c.roszcze-
niazwiązanezprowadzeniemdziałalnościgospodarczejprzedawniająsięzupływem
lat3,aoceny,czyroszczeniezwiązanejestzprowadzeniemdziałalnościgospodarczej,
dokonujesięzperspektywypodmiotu,któremuroszczenietoprzysługuje34.Notabene
30M.Bukowski[w:]Ustawa,s.1275–1277.
31E.Traple,Umowyoeksploatacjęutworówwprawiepolskim,Warszawa2010,s.328.
32TakD.Drapała[w:]Kodeks,art.752,nt6,podczasgdyK.Kopaczyńska-Pieczniak
[w:]Kodeks,art.753,nt4,wskazuje,zainnymiautorami,żenegotiorumgestormożedziałaćzarówno
wewłasnym,jakicudzymimieniu.
33J.Błeszyński[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.13,Prawoautorskie,red.J.Barta,Warszawa
2013,s.889.
34JesttopoglądpowszechniewyrażanyprzezkomentatorówKodeksucywilnego,np.:
A.Brzozowski[w:]Kodekscywilny,t.1,Komentarzdoart.1–44910,red.K.Pietrzykowski,War-
szawa2011,s.529;P.Machnikowski[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.E.Gniewek,Warszawa
2016,art.118,nt4.
117
