Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
francuskąadaptacjąperskiegoprzekładuPańczatantry,bardzopopu-
larnąwdrugiejpołowieXVIIiwXVIIIwieku6.Literalnieniekiedy
tłumaczącFables,niezastosowałlafontenowskiegowierszawolnego,
świadomiegoodrzucając,aprzewodniąideęfrancuskiegozbioru-
wykładprawrządzącychświatemrelacjispołecznych-zaczerpnął
zewspomnianegojużPilpaja.Podkreślićteżnależy,żepolszczyzna
Jabłonowskiegoniebyłamakaroniczna,amentalnośćodzwiercie-
dlonawbajkachnaderodległaodtzw.sarmackiej,cokolwiekby-
śmypodtympojęciemrozumieli.Pomimotowostatecznymrozra-
chunkuEzopnowypolskizostałwykluczonyzkulturowegokanonu,
choćoddziałałnajegokształtowaniewwiekuXVIII.
BIOGRAFIANIESPEŁNIONEGOPOLITYKA
JanStanisławJabłonowskiurodziłsięwroku1669jakosyn
StanisławaJana,jednegozgłównychaktorówżyciapolitycznego
wtrakciepanowaniaJanaIIISobieskiego(ojciecdzierżyłbuławęhet-
mańskąpozwycięzcyspodWiednia)7.Odebrałdoskonałewykształ-
cenie,któregoważnączęściąbyłgrandtourpoEuropie.Jegoprze-
biegznamyzpozostałegopotejwyprawiedziennikabratapisarza
Alberta(rękopiszachowałsięwzbiorachBibliotekiCzartoryskich
wKrakowie)8.Podróżrozpoczęłasięokoło1682itrwałaconajmniej
doroku1687.DonajdłuższychjejepizodównależałpobytweFran-
cji,gdzieJabłonowscyprzebywaliod1684dosierpnia1685roku,
abystamtądskierowaćsiędoAnglii.22wrześniategorokuwrócili
doParyża,któryrazjeszczeodwiedziliwsierpniu1687roku.Tu
okołorokustudiowaliwCollègeLouisLeGrand9.Takdługaobec-
6PierwszewydanieGilbertGualminwydałwroku1644wParyżupodpseu-
donimemDavidSahid,tytułującjeLeLivredesluméresoulaConduitedesRois,
composéeparlesagePilpayIndien,traduiteenfraçaisparDavidSahid,d’Isphahan,
villecapitaledePerse.Potemwznawianojepodzbliżonymi,zazwyczajskróconymi
tytułami,m.in.wroku1698i1707.
7Zob.M.Wagner,StanisławJabłonowski(1634-1702).Politykidowódca,t.1-2,
Siedlce1997.Wagnerjednakniepoświęcauwagiprywatnemużyciuhetmana.Wiele
szczegółówdotyczącychbiografiiJanaStanisławaJabłonowskiegoustaliliAugust
BielowskiiKarolJarochowski.Wieleinformacjiautobiograficznychnatemattłu-
maczabajekzawierająjegopamiętnikiidzienniki(zob.dalszeprzypisy).
8Zob.A.Markiewicz,GrandTourAleksandraJanaiJanaStanisławaJabłonow-
skichzlatosiemdziesiątychXVIIwieku,DZeszytyNaukoweUniwersytetuJagielloń-
skego.PraceHistoryczne”2005,z.132,s.58;taż,PodróżeedukacyjnewczasachJana
IIISobieskiego.PeregrinationesJablonovianae,Warszawa2011.
9Taż,GrandTour...,dz.cyt.,s.60.
6
