Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skieiwłoskie20,wreszcie-Ezopnowypolski.Byćmożetakżeogólny
szkicinnegoutworu,Skrupułubezskrupułu,zostałnakreślonywsa-
skiejtwierdzy,choćpostaćostatecznąuzyskałwlatach1722-172421.
EzopnowypolskipowstałwKönigsteinie,oczyminformuje
kartatytułowapierwodruku.Poopuszczeniutwierdzyw1716roku
więzieńzabrałdziełodoPolskiinawielelatschowałwszufladzie,
podobniejakHistorięTelemaka.Popowrociezajętybyłbowiemin-
nymisprawami,przedewszystkimgospodarczymi.Potrzebępisa-
niarealizowałwtedy,prowadzącdziennikdokumentującynietylko
swojeżyciecodzienne,aletakżeartystycznezainteresowania22.Nie
angażowałsięwówczaswżyciepolityczne,pozostającażdośmierci
lojalnympoddanym.
Jaksięzdaje,przezpewienczasniepoświęcałuwagiswymwię-
ziennympracom,doktórychpowróciłwpołowielatdwudziestych
XVIIIwieku.Jakopierwszyutwórniereligijnyukazałsięwroku
1726jegoprzekładHistoriiTelemaka,będącywierszowanąadapta-
cjąklasycznejfrancuskiejpowieści23.Dopierouschyłkużyciawy-
szłydwapozostałeniedewocyjneutwory:Skrupułbezskrupułuoraz
Ezopnowypolski.Wwypadkutegoostatniegodziełainicjatywawy-
dawniczanależaładomałżonkiwojewody,wówczasjużpoważnie
schorowanego.ToonaskontaktowałasięzJózefemAleksandrem
Załuskim,którybyłspiritumoventewydaniadzieławLipsku(1731).
SkrupułnatomiastzostałopublikowanyrokwcześniejweLwowie.
PrzezdługiczastylkoonuchodziłpośródliterackiejspuściznypoJa-
błonowskimzatekstistotnyiposiadającywartość,główniezresztą
źródłową,chociażnajbardziejpopularnąwdorobkusaskiegolite-
ratapozycjąbyłwłaśnieEzopnowypolski.Byćmożetakąhierarchię
swoimdziełomnadawałsampisarz,skorouschyłkużyciapoleciłje
wydać,wieleinnychpozostawiającwrękopisach.
20Zbiórniezostałwydanydrukiem,dodzisiajzachowałysiętylkowyjątkiopra-
cowaneprzezK.W.Wójcickiego(Przysłowianarodowe,t.1-3,Warszawa1830).Rę-
kopiszaginąłpodczasIIwojnyświatowej.
21AutografSkrupułuznajdujesięwDziennikuzlat1718-1724.Zob.Dzien-
nikJanaStanisławaJabłonowskiego,rkpsBibliotekiNarodowejwWarszawie,sygn.
BOZ814.
22Zob.A.Betlej,Sibi,Deo,posteritate.JabłonowscyasztukawXVIIIwieku,Kra-
ków2010,s.33-78.
23Zob.W.Janiec,„LesaventuresdeTelemaquedeFenelon”auXVIIIesiècleen
Pologne,DKwartalnikNeofilologiczny”1984,z.2,s.149-159;tenże,„HistoriaTe-
lemaka”JanaStanisławaJabłonowskiego.Jasnyepizodczasówsaskich,DPrzeglądHu-
manistyczny”1985,z.5-6,s.137-147.
9
