Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Rozdział1.Prawokontraprawo
zaniemożnaokreślićmianemprawnejniemożności-niewolnonamprzykładać
standardówocenypaństwaprawadorzeczywistości,którapanowaławpaństwie
terroruibezprawia.Wobuwypadkachniepróbujmywięcnawetpodnosićprob-
lemukarnoprawnejodpowiedzialnościdonosicielaiodstąpmyodichścigania.
Trzecizzastępcówuzależniaproblemodpowiedzialnościdonosicielaodmoty-
wówjegodziałania.Wpewnymsensienawiązujetodoprzypadkówopisanych
przezHartaiRadbrucha-wsprawierozpatrywanejprzezsądwBambergużona
działałazpobudekosobistych;wsprawieGöttigadonosicielemkierowałymo-
tywyideologiczne.Czwartyzzastępcówproponujerozwiązanieanalogicznedo
drugiegozrozwiązańHarta-ustawodawstwooskutkuretroaktywnym.Wresz-
ciepiąterozwiązanietopropozycjabezczynnościzestronypaństwaicicheprzy-
zwolenienasamosądy.Któryzzastępcówwydajesięnajbardziejprzekonujący?
2.Hartwomawianejsprawieabstrahowałodwyrokusądunazistowskiego,skupił
sięwyłącznienaproblemieodpowiedzialnościdonosicielapozmianieporządku.
Radbruchwręczprzeciwnie-punktemwyjściajegorozumowaniabyłotopier-
wotneorzeczenieicharakterdonosuorazmożliwośćprzewidzeniajegotragicz-
nychskutków,natomiastodpowiedzialnośćdonosicielabyłatylkokonsekwencją
tejpierwszejsprawy.Któryznichmiałrację?CzyHartwłaściwiepojąłistotę
formułyRadbrucha?Czyrzeczywiściesprowadzasięonawyłączniedorelacjipo-
międzyprawemimoralnością,czyteżmożedotyczydramatycznegokonfliktu
prawazsamymsobą?
3.CzyracjęmaRadbruch,proponujączmianękwalifikacjiczynudenuncjatora
zpomocnictwanasprawstwopośrednie?Czyipodjakimiwarunkamimożna
wtychsprawachpociągnąćdoodpowiedzialnościkarnejsędzióworzekających
drakońskiewyrokinapodstawiedonosów?Czybardziejprzekonującewydajesię
rozwiązanieHarta(ustawodawstworetroaktywne),czyteżmożeformułaRad-
brucha(zakwestionowanieprawnegocharakterunazistowskichustaw)?Czymo-
tywydziałaniadenuncjatorapowinnymiećdecydująceznaczenie?Wreszcieczy
wykształceniewduchupozytywizmunadajesięnaalibidlakorpususędziow-
skiego?
Literatura
AlexyR.,BegriffundGeltungdesRechts,Freiburg-München1992
AlexyR.,Opojęciuinaturzeprawa,tłum.J.Sęk,wykładim.LeonaPetrażyckiegoz19.05.2006r.,
Warszawa2006
AlexyR.,Wobronieniepozytywistycznejkoncepcjiprawa,tłum.L.Morawski,nPaństwoiPrawo”
1993/11-12
FullerL.L.,PositivismandFidelitytoLaw-AReplytoProfessorHart,nHarvardLawReview”
1958/71,nr4
FullerL.L.,Moralnośćprawa,tłum.S.Amsterdamski,Warszawa2004
HartH.L.A.,Esejezfilozofiiprawa,tłum.J.Woleński,Warszawa2001
