Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Prawokontraprawo
nalnysposóbmożemybronićimmanentnejwartościbezpieczeństwaprawnego,na-
wetjeśliprzyjęterozwiązaniekłócićsiębędzieznaszympoczuciemsprawiedliwości.
•••
Pogodadladonosicieli
W1958r.nałamachnHarvardLawReview”ukazałysiędwaartykuły,którebardzo
głębokodotykałyporuszonegoprzezRadbruchaproblemukonfliktupomiędzybez-
pieczeństwemprawnymisprawiedliwością:PositivismandSeparationofLawand
Morals[Pozytywizmioddzielenieprawaodmoralności]H.L.A.Harta
1iPositivism
andFidelitytoLaw-AReplytoProfessorHart[Pozytywizmiwiernośćprawu-odpo-
wiedźProfesorowiHartowi]L.L.Fullera2.Obietepozycjenależąjużdzisiajdoklasy-
kiwspółczesnejfilozofiiprawa,aichnajwiększązasługą,jaksięwydaje,byłonadanie
nowegoimpulsuodwiecznemusporowipomiędzypozytywizmemidoktrynamipra-
wanatury.HartiFullerkontynuowalijeszczepóźniejwymianępoglądówwswoich
podstawowychpracach3itochybawłaśnieoniprzyczynilisięwnajwiększymstop-
niudorozpoczęciaprocesuwypracowanianowoczesnegoparadygmatupozytywi-
zmuiniepozytywizmu4.
JednymzistotnychelementówtejdebatybyłaocenawyrokuSąduKrajowegowBam-
bergu(Niemcy)z27.07.1949r.wklasycznymjużdzisiajprzypadkudenuncjantora.
Harttakopisujestanfaktyczny5:
nW1944rokupewnakobietapragnącapozbyćsięmężazadenuncjowałagoprzed
władzami,żewypowiadałkąśliweuwagioHitlerze,gdyprzebywałwdomunaurlopie
zarmii.Owakobietaniemiałaprawnegoobowiązkuinformowaniaotym,copowie-
działjejmąż,chociażjegozachowaniebyłonielegalnewświetleustawzakazujących
złośliwychuwagpodadresemrząduIIIRzeszyorazjakiegokolwiekosłabianiagoto-
wościwojennejobywateliNiemiec.Mążzostałaresztowanyiskazanynaśmierćwedle
tychwłaśnieustaw,aleniestraconogo,tylkowysłanonafront.W1949r.żonastanę-
łaprzedzachodnioniemieckimsądem,oskarżonaoprzestępstwo,któremoglibyśmy
określićjakobezprawnepozbawienieczłowiekawolności(rechtswidrigeFreiheitsbe-
raubung).Byłoonokaralnenamocyniemieckiegokodeksukarnegoz1871roku,któ-
1H.L.A.Hart,PositivismandSeparationofLawandMorals,nHarvardLawReview”1958/71(4).
2L.L.Fuller,PositivismandFidelitytoLaw-AReplytoProfessorHart,nHarvardLawReview”
1958/71(4).
3H.L.A.Hart,Pojęcieprawa,Warszawa1998;L.L.Fuller,Moralnośćprawa,Warszawa2004.
4R.Alexy,BegriffundGeltungdesRechts,Freiburg-München1992;R.Alexy,Wobronieniepozyty-
wistycznejkoncepcjiprawa,nPaństwoiPrawo”1993/11-12;R.Alexy,Opojęciuinaturzeprawa,wykład
im.LeonaPetrażyckiegoz19.05.2006r.,Warszawa2006.
5H.L.A.Hart,Esejezfilozofiiprawa,Warszawa2001.