Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Atmosfera,którąstworzonowokółZakazanychpiosenek,byłanieade-
kwatnadoodczućwiększościwidzów,którzynieodnajdywaliwfilmieani
historycznegokłamstwa,anibrakuzrozumieniadlaprocesówhistorycz-
nychizapewneobcabyłaimrefleksjaozrealizowaniufilmu„pozapartią
iprzezobcychjejludzi”.Niekoniecznieoczekiwaliteżmartyrologiina
ekranie.Wartowtymmiejscuprzywołać,naprawachdygresji,innycieka-
wyprzykładspołecznegofunkcjonowaniaszerokodostępnegoprzekazu
otematycewojennej,służącegojednakwyłącznierozrywce.
Wroku1946nałamachłódzkiego„EkspresuIlustrowanego”rozpoczę-
todrukkomiksuhumorystycznegoWicekiWacek.Akcjahistoryjkioparze
cwaniaków,wzorowanychnapostaciachPataiPataschona,wpewnym
momencieprzenosisiędoobozukoncentracyjnego,doktóregotrafiają
głównibohaterowie.Dziękisprytowi(kilkakrotnie!)udajeimsięjednak
ucieczobozu,azkrematoriumwydostająsięprzezkomin.Wpóźniejszym
odwalatawydaniubroszurowymWicekiWacek.Ucieszneprzygodydwóch
wisusówwczasieokupacji,naichcześćwierszemopisanedialogipomysło-
dawcyiautorakomiksuWacławaDrozdowskiegozostałyzastąpionetek-
stemwierszowanymautorstwaAdamaOchockiego,coewidentniewzmac-
niałokomicznewrażenie.Wątekobozukoncentracyjnegopojawiłsiętakże
winnym,wydanymwroku1947w„Świecieprzygód”,komiksiezatytuło-
wanymPrzygodyBolkaTarnosika.Jego14-letnibohaterwspólniezkuzyn-
kądocieradoobozukoncentracyjnegowAuschwitz,żebyuwolnićciocię.
Chłopiecnietylkouwalniazobozumamękuzynki,alebeztruduudajemu
sięumknąćścigającymgoNiemcom18.
Polatachwybitnyznawca„literaturyzeszytowej”-JanuszDuninko-
mentowałfaktwydaniaprzygódWickaiWacka:„Wokresiepowojennym
takbyliśmyzżycizgroząimakabrą,żeów,zdawałobysię,szokującypo-
mysł«komiksumartyrologicznego»wzbudziłstosunkowomałoprote-
stów”19.Komiksjednaktoniefilmomasowymzasięguoddziaływania,
azwłaszczaadresowanydowielomilionowejwidownipierwszypolskifilm
powstaływsocjalistycznymPrzedsiębiorstwiePaństwowym„FilmPolski”,
kontrolowanymprzezrozbudowanyaparatideologiczny.
Losypierwszegopowojennegofilmufabularnego-dokręcaneielimi-
nowanesceny,oskarżeniaozafałszowaniefaktówhistorycznych,powtórna
premiera-zapowiadałytakże,jakbardzoobrazwojnyiokupacjiwpol-
skimkinienacałedziesięcioleciauzależnionyzostanieodopiniiikonkret-
nychdecyzjipolitycznychnowejwładzy.
___
___
___
___
___
18JustynaCzaja:HistoriaPolskiwkomiksowychkadrach.Poznań2010,s.77-78.
19JanuszDunin:Prolegomenadokomiksologii.„LiteraturaLudowa”1972nr6,s.16.Podaję
za:JustynaCzaja:HistoriaPolskiwkomiksowychkadrach.Dz.cyt.,s.78.
22
