Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
wojnyniepokoisięohutę,jestBłażejPlewa).Przeszłośćsamawsobieniejestjednak
wystarczająca.Sąbowiemtacy,którzykiedyśuczestniczyliwprzedwojennychstraj-
kach,walczyliwczasiewojnywkomunistycznympodziemiu,awnowychczasach
zapomnielioczujnościipodążaniuzawskazówkamipartii.Takąpostaciąjestchoćby
Bugaj,ojciecWandy,zNiedalekoWarszawy,cozresztązostajemuwytkniętewłaśnie
nanaradziepartyjnej.
Bugajzbłądził,zdarzałysięjednakpostaciczłonkówpartii,choćniepełniących
wniejżadnejfunkcji,któreświadomiedziałałynaszkodęsocjalistycznejojczyzny.
Najczęściejchodziłooprzekonaniewidza,żeniktniejestpozapodejrzeniem.Ktoś
należącydopartii-zawszemowabyłaoszeregowychczłonkach,nigdyoprzed-
stawicielachaparatu-możedziałaćprzeciwkoniej.WTrudnejmiłościpojawiasię
fałszywytowarzysziBieleckinależydopartii,aledziałaprzeciwniej.Utrzymujekon-
taktyzkułakiem,źlemówiokołchozach,współuczestniczywzamordowaniusekreta-
rzaMichalika.Dopuszczasiękrzywoprzysięstwaizarazemświętokradztwaikłamie,
przysięgającflnanasząpartięukochaną”.Wątektentylkopozorniebyłsprzeczny
zobowiązującymistandardami.Wskazywałwidzowikoniecznośćzachowaniaczujno-
ści.Wrógklasowymógłkryćsięwszędzie.
WŻołnierzuzwycięstwazebraniaaktywupartyjnegoodbywająsiętakżewwoj-
sku.WczasiejednegoznichwidzimypułkownikaLicińskiego(JerzyDuszyński),
ukrytegowspółpracownikawrogówsocjalistycznejojczyzny.Przemawianatleportre-
tuBieruta.Pozorniewydajesiętosprzecznezsocrealistycznąikonografią,należytu
jednakwziąćpoduwagępojawiającesięwcześniej-itomiędzyinnymizustsamego
Bieruta-wezwaniedoczujnościinikomuniewolnoufać.ZresztązachowanieLiciń-
skiego,niechęćdodyskusjiorolireakcyjnychoficerówwpolskimwojsku,jednoznacz-
nieprzemawiaprzeciwkoniemu.PortretBierutaświadczyjedynieotym,żeudając
zaangażowaniepostronienowegosystemu,Licińskidoskonalesięmaskuje,stającsię
wtensposóbjeszczebardziejgroźny.
ZkoleiwsensacyjnymPościgu(1953)StanisławaUrbanowiczajedenzpracow-
nikówstadninyjestwzmowiezsabotażystami.Kuzaskoczeniuwidzaokazujesię,
żechodziokoniuszegoKucharskiego.Przystojny,poprawniezachowującysię,choć
możeniecokostycznymężczyznaniebudziłpodejrzeń,byćmożerównieżdlatego,że
grającygoStanisławWinczewskimógłwidzowikojarzyćsięchoćbyzroląsekretarza
TokarskiegozPrzygodynaMariensztacie62.
62
Por.TadeuszLubelski,Strategieautorskiewpolskimfilmiefabularnymlat1945-1961…,s.100.
