Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
11
oczywistychograniczeńeksplanacyjnychtakiegomodeluniesposóbjednak
nanimpoprzestać.
WydanieAKrytykisugerowało,żewdzielekonstrukcjisądówwładzysądze-
niaprzewodziwyobraźnia.Wjednymzrozwinięć-charakterystycznymdla
romantyków-modeltenniewieleróżnisięodkoncepcjitalentu:wyobraźnia
miałabyrozkwitaćwtwórczymgeniuszujakojegoprincipiumindividuatio-
nis.Jeślijednakpojmiemyjąszeroko,wduchuHeglowskiegoVorstellungjako
nwyobrażenia”,otworząsięinneperspektywy.Wyobrażenietonietylkokre-
acyjnafantazja,lecztakżenaprzykładpamięć,wtymwyzewnętrznionajako
zapis-awięcprzedmiotbadańzarównotychfilologów,którzyskupiająsięna
duchowym(psychicznymbądźspołecznym)nżyciu”przeszłości16,jakitych-
najwierniejszychmożetradycji-którzyanalizująjejmaterialne,archiwalne
ślady17.Przeszłośćmożeprzytymwystępowaćnietylkojakoprzedmiotfilo-
logicznychbadań,lecztakżejakoczęść-wniektórychujęciachkluczowa-
refleksyjnejsamoświadomości,awkonsekwencjiimetodologii:jakotradycja
własnejdyscypliny18.
Związekwyobraźnizczasemnieograniczasięjednakdopotoczniezrozu-
miałegoprzykładupamięci.ZczasujakoczystejformynaocznościKantwywo-
dzischematykategoriiiarytmetykę.Heideggertęczasowośćinterpretujeegzy-
stencjalnie,czyniączrozprawyKantaproblemmetafzykisuplementdoBycia
iczasu19,wbrewjednakjegoantyscjentystycznejpostawie,wkontekściepier-
wotnegoprojektuKanta-ugruntowaniaNewtonowskiejfizyki-rzeczwiążesię
ściśleznowoczesnymnmatematycznymprzyrodoznawstwem”,któreHeidegger
potępiazanzapomnieniebycia”.WstrukturzeKrytykiwładzysądzeniatworzy
sięwtensposóbłącznikmiędzysądzeniemestetycznym-któremożejużnie
tylkoorzekaćprzyjemnościlubprzykrość,lecztakżeporównawczomierzyćją
quasi-arytmetycznymimiarami:zliczaćlajkiwskalispołecznejalbozamiast
nichprzyznawaćbardziejzróżnicowanegwiazdkilubpunkty-orazsądzeniem
teleologicznym,którepróbujewypatrzyćwprzyrodzierządząceniąmatema-
tyczneprawa.Literaturoznawcaryzykujeczasemwtymkontekściepowtórze-
niestaregopytaniaorelacjęsztukidoprzyrody,chociażodpowiedźmiewadziś
niewielewspólnegoztradycyjnąteoriąmimesis20;zajejmodelwramachsamej
sztukimożnauznaćrelacjęliteraturyjakosztukisłowadosztukwizualnych,
np.filmu21.
16ArtykułyJ.PotkańskiegoiZ.Jazienickiego.
17ArtykułH.Markowskiej-FularyorazdyskusjaoksiążceT.Jędrzejewskiego.
18ArtykułŁ.Żurka.
19Por.M.Heidegger,Kantaproblemmetafzyki,tłum.B.Baran,Warszawa1989,s.143-227.
20ArtykułJ.Woźniaka.
21ArtykułS.Borowskiej-Kazimiruk.
