Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejKaralus,PrzemysławParszutowicz-Koncepcja„myśleniamitycznego”…
7
iprzebiegałakonsekwentniepojegoostatniąpracę,Mitpaństwa
.
WSubstancjiifunkcji,dzielezdominowanymjeszczeprzezdośćwąsko
skrojonezainteresowaniaszkołymarburskiej(przedewszystkimCohena
iNatorpa)izorientowanejgłównienaposzukiwaniewarunkówmożliwości
naukścisłych,Cassirerzajmowałsięformąpojęćtychżenauk.Dwanaścielat
późniejpodejmujepróbęokreśleniaformypojęćwmyśleniumitycznym6.
Myśleniemitycznereprezentujewformienajczystszejfunkcjęwyra-
żania(Ausdrucksfunktion)
,którejnajogólniejsząwłaściwościąjestbrak
ścisłegorozgraniczeniakategorialnego,niemożnośćodróżnieniaobrazu
rzeczyodsamejrzeczyorazsilnenacechowanieemocjonalne8.Szczególna
modalnośćmyśleniamitycznegoprzejawiasięwspecyficekonstruowania
jegonprzedmiotówdoświadczenia”
.Cassirerowskainterpretacjanmyślenia
mitycznego”niekoncentrujesięnabadaniutreściwyobraźnimitycznej
czyjejkonkretnychprzejawów(tutajopierasięnaustaleniachetnologii,
etnografii,językoznawstwa,filologiiklasycznej,mitoznawstwaporównaw-
czegoczyteżreligioznawstwa),lecznaformiemyślijakosposobie
ukierunkowaniakonceptualizacjirzeczywistości.Wbrew
obiegowympoglądompokutującymczęściowododzisiaj,upatrującym
wmicieprzejawnierozumu(wcielenianieracjonalności)czyteżraczej
przed-rozumu(traktowaniegojakoiluzji,produktuumysłuinfantylnego,
nieodróżniającegosferyprzedmiotowejodsferymyśliiafektów)itymsa-
mymdelegującymmitimyśleniemitycznedokręguprymitywnychwy-
obrażeńiprzesądów,Cassirerjestzdania,żemitposiadaautonomiczną
zdolnośćformotwórczą,nkierunekobiektywizacji”
.Efekttejaktywności
jestniezbieżnyzlogicznąformądojrzałychokreśleńnaukowych,reprezen-
tujejednakswoistąn
‘syntezęwielości’
,zawierającąwsobiepołączenie
E.Cassirer,Mitpaństwa(meMythoftheState),przeł.A.Staniewska,Warszawa2006.
6Tenże,DieBegrifsformimmythischenDenken,Berlin-Lipsk1922.
Funkcjaprzedstawieniacharakteryzujewstopniunnajczystszym”język,natomiast
funkcjaczystegomyśleniacharakteryzujenowożytnepoznanienaukowe(wformienaj-
doskonalszejznajdowanewmatematyceifizyceteoretycznej).
Fundamentalnydlamitusposóbukierunkowanegodoświadczaniarzeczywistości,
nadającyrzeczywistościswoisteemocjonalnenacechowanie,Cassirernazwałpóźniejnpo-
strzeganiemekspresji”(Ausdruckswahrnehmung,terminprzejętyzGestaltpsychologie),przez
conależyrozumiećpercepcjęnaznaczonąwieloznacznościąoraznieusuwalnymkompo-
nentememocjonalnym,poprzedzającympostrzeganierzeczy(Dingwahrnehmung,które
stanowijużobjawmyśleniateoretycznego),jakipóźniejszeujęciamyślowo-językowe.