Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
17
Niemożnabardziejprecyzyjniewypowiedziećtego,żekońca,telosu
ludzkiegoduchanieuchwycimyiniewyrazimytraktującgojakoczegoś
samegowsobie,czegoścośoderwanegoiodseparowanegoodjegopoczątku
iśrodka.Refleksjafilozoficznanieprzeciwstawiawtensposóbkońcaśrod-
kowiipoczątkowi,aletraktujewszystkietrzyetapyjakointegralnemomen-
tyjednolitegocałościowegoruchu.Codotejpodstawowejzasady
nfilozofiaformsymbolicznych”zgadzasięzpodejściemHegla-mimo
idąróżnymidrogami,zarówno,gdyidzieojejuzasadnienie,jakirealizację.
Onarównieżchcenpodaćdrabinę”jednostce,drabinę,którapoprowadzi
odformpierwotnych(jakte,któreznajdująsięwświecienbezpośredniej”
świadomości)doświatanczystegopoznania”
.Żadenszczebeltejdrabiny
niejestzbędnyzpunktuwidzeniafilozofii;każdymożeimusidomagaćsię
uwzględnienia,docenieniainpoznania”
,jeżelichcesięzrozumiećnietylko
rezultat,samproduktpoznania,aletakżejegoczystyprocesualnycharakter,
rodzajiformęsamejnprocedury”
.
Gdychodzioszczegółysamejrealizacjitematu,totrzeciaczęśćtego
tomu,poświęconastrukturzeświataprzedmiotówmatematycznychi-
zycznych,pokrywasięwpewnejmierzezwynikamipoprzednichanaliz.
Konsekwentnieprzestrzeganotuzasadyprowadzącejideterminującejte
analizy-zasadyteoriopoznawczegonprymatu”pojęciaprawanadpojęciem
rzeczy.Zdrugiejstronykoniecznebyłoterazrozjaśnienieipotwierdzenie
tejideipoprzezskonfrontowaniejejzogromnympostępem,jakinastąpił
wmatematyceiścisłymprzyrodoznawstwiewciąguostatnichdwóchdekad.
Celembyłopokazanie,żepomimowszystkichradykalnychzmian,jakim
uległatreśćiformanaukścisłych,niezostałazerwanaaniporzuconacią-
głośćczystometodologiczna-ba,żeprzemianytreścinanowodo-
wiodłytejciągłościiukazaływjasnymświetle.Oilewowejtrzeciejczęści
tomumogłemsięgnąćdowcześniejszychopracowańioprzećsięnanich
,
towdwóchpierwszychstanąłemprzedtrudniejszymzadaniem.Tuniemo-
głemporuszaćsięwewcześniejokreślonychizdefiniowanychramach,ale
musiałemdopieropodjąćpróbęzdobyciaiwytyczeniaterytorium.Topraw-
da,żeczęścite,zasadniczodotyczącepodstawowejformypostrzegania
ekspresjiipostrzeganiarzeczy,zajmująsięrównieżproblema-
miznanymi-problemami,którymiodniepamiętnychczasówzajmująsię
3Por.mojąrozprawęZurEinstein’schenRelativitätstheorie.ErkenntnistheoretischeBe-
trachtungen,Berlin1921[ECW10].[Wyd.pol.:E.Cassirer,OteoriiwzględnościEinsteina.
Studiumzteoriipoznania,przeł.P.Parszutowicz,Kęty2007].