Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SYTUACJEISTRATEGIE
Przyjmijmy,żezadamCi,Czytelniku,pytanie:„Icopowie-
działtenczłowiek?”,naktóreodpowiesz:„Odpowiedział«tak»”.
Nadalniewiesz,cotakiegopowiedziałtenczłowiek,iniebędziesz
tegowiedział,dopókiniedowieszsięczegoświęcejocałejsytuacji
iwymianiezdań,którapoprzedziłajegoodpowiedź.
Dziełakrytyczneifikcjaliteracka[criticalandimaginativeworks]
toodpowiedzinapytaniapostawioneprzezsytuacje,wktórych
powstały.Niesątopoprostuodpowiedzi,leczodpowiedzistra-
tegiczne,odpowiedzistylizowane.Istniejeprzecieżróżnica
stylistycznalubstrategicznawzależnościodtego,czy„tak”zostanie
wypowiedzianetonemoznaczającym„dziękiBogu”,czyteż„nie-
stety!”.Wprowadzęwięcwstępneroboczerozróżnieniemiędzy
„strategiami”i„sytuacjami”,zgodniezktórympoezję(tutajuży-
wamtegopojęciawznaczeniunatyleszerokim,byobjąćnim
wszystkietekstykrytyczneifikcjonalne)będziemyrozumiećjako
przyjmowanierozmaitychstrategiiwstosunkudosytuacji.Strate-
gietediagnozujądanesytuacje,orzekająoichstrukturzeorazoich
wyróżniającychsięelementach,atakżenazywajątesytuacjewspo-
sóbzdradzającynastawieniewobecnich.
Takiepostawieniesprawynieskazujenasbynajmniejnajednost-
kowyczyhistorycznysubiektywizm.Sytuacjesąrzeczywiste,strate-
giedoichopanowania-powszechnieznane,adopókisytuacjechoć-
byczęściowonakładająsięwżyciuróżnychjednostekalbowróżnych
okresachhistorycznych,strategiemająwartośćuniwersalną.
Sytuacjeczęściowosięnakładają,chociażbyztegowzględu,
żeludziewspółcześnimajątakisamukładnerwowyimięśniowy
jakci,którzyswojedziełanapisaliwwiekachubiegłych.Naszasytu-
acjabiologicznazasadniczonieróżnisięodichsytuacji.Cowięcej,
równieżposzczególneelementystrukturyspołecznejsąwznacznym
stopniuwspólne.Takżesamanaturaludzkiegoumysłu,zfunkcją
abstrahowaniazakorzenionąwnaturzejęzyka,podsuwanam„pozio-
myuogólnienia”[levelsofgeneralization](bysięgnąćpoterminAlfre-
daKorzybskiego),dziękiktórymsytuacjewszczegółachbardzo
