Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Naukowośćwiedzyekonomicznej
2.
1.
Prawdajakoelementświadomości
Badanianaukowepozwalająewolucyjniepoznawaćtajemnicerzeczywistości,wktó-
rejżyjemy.Ichefektemjestpowiększaniesięizmianastrukturyposiadanejwiedzy
orazjakościowaprzemianaświadomościistotludzkich1.Rozwójwiedzyiświadomości
mapozytywnątendencję,chociażwhistoriiznanesąprzejawyczasowegoregresu2.
WwiekuXXIdysponujemywiększąwiedząijesteśmybardziejświadominiżspołe-
czeństważyjącewminionychstuleciach.Nadaljednakjestwieleniewyjaśnionych
tajemnic,costwarzakoniecznośćprowadzeniabadańnaukowych,ajednocześnie
sprawia,żewkonkretnychsytuacjachludzkiedziałaniasąoparteczasaminaprzeko-
naniachprawdziwych,aczasami–nanieprawdziwych.Przejawemwzrostuogólnego
poziomuświadomościjestcorazwiększeprzywiązaniedoumiejętnościprawdziwego
postrzeganiaiocenianiarzeczywistości.
Prawdziwośćjestwarunkiemzaufaniadogłoszonychprzekonańorazsprawdzia-
nemichwartości,aleniejestjedynymważnymsymptomemprzekonańicałokształtu
świadomości.Niemożnastosunkuczłowiekamyślącegoootaczającejrzeczywistości
1Świadomośćjestdefiniowanajakocharakterystycznadlaczłowiekazdolnośćpoznawania
iocenianiasiebieiotoczenia.WedługDanielaC.Dennettaludzkaświadomośćnieistniejeod
zawsze,musiaławięcwyłonićsięzinnychzjawisk,któreświadomościąniebyły.Napoczątku
byłytylkoprzyczyny,apóźniejpojawiłysięracje,interesyizdolnośćprzewidywaniaprzy-
szłości.Zob.:D.C.Dennett,Świadomość,Kraków2016,s.147–191;J.Bobryk,Aktyświadomości
iprocesypoznawcze,Wrocław1996.
2Najbardziejznanymokresemregresucywilizacyjnegobyłośredniowiecze,trwająceodV
doXVwieku.Okrestenprawdziwiepostrzeganybyłrównocześniewiekiemciemności
(scholastyki,uciskuiprzemocy)iwiekiemzłotym(budowykatedritworzeniadziełsztuki).
Zob.J.LeGoff,DługieŚredniowiecze,Warszawa2017,s.21.
