Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Trzysposobyuprawianiafilozofiireligii
17
zwłaszczawWyznaniach,jakfilozofianieradzisobiesama,jakciąglemusi
byćwspomagana,pokrzepianareligią.
3.Filozofiareligiijakofilozofiazreligii,przezreligię.Będzietotakafilo-
zofiareligii,któraodwołaniemsiędoreligiiwręczwarunkujemożliwość
dalszegouprawianiapogrążonejwkryzysiefilozofii,któraotwierainaczej
nieosiągalnywymiarfilozofii,poszerzamożliwościfilozofiizagrożonejau-
todestrukcją.Filozoficzniezasadniczekwestiebytuorazkondycjiludzkiej
niemożliwetudorozpatrzeniabezkoniecznegokontekstuAbsolutu,
czyteżcałości,lubbezprzeżyciamistycznego;odwołaniesiędoreligii
przywracaautentycznośćzastarzałym,zapomnianym,Dzgranym”kwe-
stiomwłasnymfilozofii.(Analogiczniewfilozofiinaprzykładspołecznej
będziesiętwierdziło,żekwestiabytujestmniejczybardziejprzejrzyście
uchwyconąkwestiąbytuspołecznegoitylkowtymspołecznymkontekście
kwestiabytujestzasadna).Znajdujemytuodwrócenieformułyśrednio-
wiecznej:teologiastajesięsłużkąfilozofii;poprzezreligięszukasięno-
wychścieżekiszansfilozofii,przyczymreligiainterpretowanajesttunie
tylejakodającabezpieczeństwoiukojenie(jaktosiędziejewwymiarze
świadomościpotocznej),ilewłaśniejakociąglewyrzucającapozabezpiecz-
ne,aleizesztywniałegranicedotychczasowegomyślenia,kultury,etyki,
tradycji,społeczeństwa,konfesji,jakoinspirującafilozoficznieiintelektu-
alnieiotwierającananowe,ryzykowne,alezatoodświeżające,aczasem
wręczratunkowedrogidlafilozofii.Stajemytuwobecintensywnieprzeży-
wanych,alefilozoficznieprzenikanychiprzenikalnychproblemówAbso-
lutu,teodyceiizła,bytu(metafizycznegoistnienia),filozoficznejpotencji
mistykiiróżnychformintuicjonizmuiirracjonalizmu,religiiireligijności
jakoprzestrzeniwolnościorazegzystencjalnejautentycznościludzkiego
bytu,postawionegowobecpewnejracjonalistycznejDściany”,doktórej
doszłodotychczasowefilozofowanie.Narzucającesięodrazuprzykłady
takrozumianegofilozoficznegonamysłunadreligiąznajdziemyuPascala,
Kierkegaarda,Szestowa.
Choćnajbardziejfrapującaipociągającawydajesiętaostatniaformułafilozofii
religii,tobędziemywdalszychpartiachksiążkiprzywoływaćiczynićpolemna-
szychzainteresowańwszystkietetrzysensyfilozofiireligii,zaczynającodpierw-
szegoistopniowozbliżającsiędoostatniego.