Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1A.Redukcjonizmpsychologiczny
Częśćdrugąksiążkipoświęcimyprezentacjinajważniejszychkoncepcjiinte-
lektualnych,objaśniającychpochodzenie(oczywiścienietylewsensiehistorycz-
nym,ileteoretycznym,filozoficznym)iistotęreligii.Pochodzenie-powtórzmy
-dotyczyćbędzieniegenezywczasie,aleźródłowościusytuowanejwnaturze
człowieka,wontologicznejsytuacjiczłowieka;dociekaniepoczątkówreligiibę-
dziezarazemwskazywaniemzasadniczychwyznacznikówegzystencjalnejkondy-
cjiczłowieka.Zależećnambędzienazarysowaniuszerokiejpanoramypoglądów,
napokazaniuróżnorodnościipomysłowościinterpretacyjnejwtymwzględzie.
Wszystkotozaprezentujemyzkoniecznościdośćskrótowoipowierzchownie
(aiarbitralnie),zawszejednakstarającsięuchwycićistotę,centralnyaspekttych
koncepcji.Wyróżnimytunastępującestanowiska:redukcjonizm(psychologiczny,
antropologiczny,socjologicznyietyczny),fenomenologięreligii,teoriemetafi-
zyczno-filozoficzneorazteorieteologiczno-antropologiczne.
Potejprezentacjizatrzymamysiędłużejnajednymprojekcieczytendencji
interpretacyjnej,kojarzonejznawiskamiRudofaOtto,BogusławaWolniewicza
iBernhardaWeltego.Następnie,nazakończenietejczęściksiążki,spróbujemy
dokonaćjakiegośuogólnienia,dojśćdopewnejkonkluzji.
Rozpoczniemyodpoglądów,któreokreślasięjakoredukcjonistyczne,jakoże
objaśniająreligię,sprowadzającjądoinnych,wcześniejszychiwedlenichważ-
niejszych,sferludzkiegobytulubludzkiejświadomości;poglądytenieuznają
autonomiianijakościowejspecyfikireligiiitraktująjąjakomniejczybardziej
tymczasowyepifenomen(wtórnyprzejaw)innej,aprzytymistotowejrzeczy-
wistościludzkiej.Zaczniemyodredukcjonizmupsychologicznego,inaczejpsy-
chologizmu,przyczymbędziemyodwoływalisiędoautorówświetnych,często
wręczprzekraczającychiuszlachetniającychówredukcjonizm,poszerzających
iwskazującychinteresująceperspektywytakżedlafilozofiijakotakiej.Redukcjo-
nizmmożebowiemzubożaćiupraszczaćto,coredukowane,alemożetotakże,jak
uczyzwłaszczafenomenologia,ugruntowywaćiDumacniać”,aprzedewszystkim
możeotwieraćnowąperspektywęobserwacjiirozumienia,awięcmożewzbo-
