Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.11.NIEKEYNESOWSKIEPODEJŚCIEDOGOSPODARKIIFINANSÓWPUBLICZNYCH
ujemnejrentownościichpapierówwartościowych(itotakżetychdługoterminowych,
jakwprzypadkuSzwajcariiiNiemiec).WostatnimokresienawetPolska,jakopierw-
szykrajzgronapaństwrozwijającychsię,wyemitowała3-letniezerokuponoweobli-
gacjeSkarbuPaństwadenominowanewefrankachszwajcarskich,którychrentowność
wynosiła–0,213%89.
Podsumowując,wliteraturzeświatowejopublikowanowostatnichlatachwieleprac
kwestionującychzałożenianeoliberalnejdoktrynyekonomicznej,zgodniezktórąrów-
nowagafinansówpublicznychtraktowanajestjakopodstawowywarunekstabilnego,
zrównoważonegowzrostugospodarczego
90
.Podnoszonajestkrytykanegatywnychskut
-
kówaustenity.WedługwynikówbadańÓ.Jordà,A.M.TayloranaprzykładzieWielkiej
Brytaniiwynika,żespadekwydatkówpublicznychprowadzibezżadnychwątpliwości
dospadkuprodukcji
91
.Wświetletychwynikówautorzyodrzucająpolitykęfiskalną
zorientowanąnawystąpieniepozytywnychniekeynesowskichefektów.
***
Przeglądteoriifinansówpublicznychprowadzidonastępującychogólnychwniosków.
Popierwsze,wielowiekowedoświadczeniawposługiwaniusięinstrumentami
fiskalnymi,doktórychzaliczasiętakżewydatki,skłaniajądopostawieniatezy,żenie
możnawsposóbjednoznacznyokreślićuniwersalnychstandardówpolitykifiskalnej.
Koniecznejestkierowaniesiępragmatyzmem,czylidoboremnarzędzifiskalnychade-
kwatnychdopanującychwarunkówgospodarczych,społecznych,politycznych,histo-
rycznych,religijnychitp.Niemożliwejestzatemwyznaczenieuniwersalnejgranicyopo-
datkowania,optymalnychciężarówpublicznych,idealnegosystemupodatkowegoitd.
Podrugie,mimolicznychzaleceńorazbogatychdoświadczeńwielukrajówpolityka
fiskalnanadalwdużymstopniujestprowadzonametodąhpróbibłędów”.Dziejesię
takdlatego,żenaturazjawiskiprocesówzachodzącychwsferzegospodarczejoraz
społecznej,ichintensywność,stopieńskomplikowaniaitd.orazinterakcjezachodzą-
cemiędzysferąrealnąasferąpieniężną,wtymfinansamipublicznymi,niepozwalają
sprowadzićzależnościmiędzynimidozwiązkówtypudeterministycznego.Wanali-
zowanymobszarzetrudnojednoznacznieustalić,jakiczynnikpowodujeokreślony
skutek.Dochodzidotegojeszczetzw.efektopóźnień,czyliróżnicawczasiemiędzy
diagnozą(przyoptymistycznymzałożeniu,żejestonatrafna)azastosowaniemśrod-
kówpolitykifiskalnej.Wprzypadkupolitykifiskalnejopóźnieniapowstająm.in.na
skutekprzewlekłychprocedurlegislacyjnych.
89J.Lewin,E.Moore,PolandJoinsNegativeYieldClub,FinancialTimes,29April2015,http://www.
ft.com/intl/cms/s/2/12135bc6-edbc-11e4-987e-00144feab7de.html#axzz3xA81yHMQ(13.01.2016).
90Por.m.in.:M.Blyth,Austerity.TheHistoryofaDangerousIdea,OxfordUniversityPress,2013;
W
.Mosler,TheSevenDeadlyInnocentFraudsofEconomicPolicy,ValenceCo.,St.Croix,2013;R.Perotti,
TheAusterityMyth:GainWithoutPain?,NBERWorkingPapers2011,no.17571.
91Ó.Jordà,A.M.Taylor,TheTimeforAusterity:EstimatingtheAverageTreatmentEffectofFiscalPolicy,
NBERWorkingPaperSeptember2013,no.19414.
93
