Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Farmakognozja
Rycynuspospolity(Ricinuscommunis)
lektyny,czylifitohemaglutyniny),zwanery-
cyną(takjakolej).Tasamanazwa(rycyna)
używanadlabiałkaidlaolejurycynowego
powodujebardzodużonieporozumień,
równieżmedycznych,bowiembiałkotonie
występujewolejurycynowyminieonojest
powodemwycofywaniaolejurycynowego
zlecznictwa.
Kwasczolmugrowy(hydnokarpowy).Ma
budowępierścieniową,występujewoleju
czolmugrowym
(Oleum
Chaulmoograe)
otrzymywanymznasiontropikalnychroślin
rodzajuHydnocarpus.
Olejczolmugrowyiizolowanezniegokwa-
sytłuszczoweczolmugrowyihydnokarpo-
wystosowanewkrajachazjatyckich
(Indie,Malezja,Indochiny)jakolekprze-
ciwtrądowyiprzeciwgruźliczy.Kwasyczol-
mugrowyihydnokarpowydziałająbakte-
riobójczonaprątkitrądu(Mycobacterium
leprae)iprątkigruźlicy(Mycobacteriumtu-
berculosis).
Olejrycynowy(OleumRicini,syn.Oleum
Castoris,ang.castoroil).Jestotrzymywany
Kwaserukowy.Jesttoksycznym,uszkadza-
znasionrącznika(rycynusa)pospolitego.
jącymmięsieńsercowyinerki,składnikiem
Olejten,zwanyniegdyśrycyną,zawieramie-
olejurzepakowego(OleumRapae).Ze
szaninętriglicerydówkwasurycynolowego
względunafakt,żeolejrzepakowynależy
(80%),olejowego,linolowego,stearynowe-
dopodstawowycholejówroślinnychspo-
goipalmitynowego.Działadrażniącona
żywczych(używanyjestteżdoprodukcji
błonęśluzowąjelitacienkiego,pobudzając
margaryn)niemożezawieraćjakoskładni-
jegoperystaltykę.Jesttoznanyoddawna
kakwasuerukowego.
środekprzeczyszczający,jednakobecnie
bardzorzadkostosowanyzpowodudrażnią-
cychwłaściwościizbytdrastycznegodziała-
nia.Współcześniemaraczejzastosowanie
kosmetyczne(jakoskładnikbrylantyniin-
nychkosmetykówpielęgnacyjnychdowło-
sów,rzęs,brwi,takżeskóryipaznokci).
WPolsce,jakiwinnychkrajach,dopro-
dukcjitegoolejuuprawiasiętylkoodmiany
rzepakubezerukowegolubniskoerukowe-
go(ozawartościtegokwasuwnasionach
poniżej2%).Możnateżgotowyolejrzepa-
kowypozbawiaćkwasuerukowegoprzez
rafinację(oczyszczenie).WUSAolejotrzy-
świeżenasionarącznikabardzotoksyczne
mywanyzrzepakubezerukowegonosina-
izjedzeniejużkilkumożewywołaćzatrucie
zwęCanola(CanolaOil),comożesugero-
śmiertelne(dzieci).Substancjątoksyczną
wać,żejestpozyskiwanyznasioninnego
nasionjestbiałkoalbumina(ocharakterze
gatunkurośliny.