Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
416
14.ELEKTROSTATYKA
Zjawiskotomożnawytłumaczyćprzezwzajemneoddziaływanieładun-
kówelektrycznych.Wiadomobowiem,żeładunkidodatnieiujemneznajdu-
jącesięwatomachnienaelektryzowanegoprzewodnika,np.kuli
elektro-
skopu,zobojętniająsię.Natomiastpozbliżeniudokuli
(rys.14.4)ciała
ujemnienaelektryzowanegojegoładunekoddziałujeodpychająconaznaj-
dującesięnakulielektronyswobodne,powodującichprzesunięciewzdłuż
metalowegoprętadokuli
drugiegoelektroskopu.Wskutektegonakuli
powstajenadmiarładunkówujemnych,anakuli
Źnadmiarniezrów-
noważonychładunkówdodatnich,czylijonów.
Pozbliżeniudokuli
pałeczkidodatnionaładowanejoddziaływanie
siłelektrycznychspowodujeprzyciąganieelektronówswobodnych,powsta-
niezatemnaniejnadmiarładunkówujemnych.Poodsunięciunaelektry-
zowanejpałeczkioddziaływanieelektryczneładunkówprzeciwnegoznaku,
znajdującychsięnakulach
i
,spowodujeponowneprzesunięcieich
wpołożeniewyjścioweipowrótdostanurównowagi.Jeżelijednakprętłą-
czącykule
i
zostanieodsunięty,topooddaleniunaelektryzowanejpa-
łeczkielektronyniebędąmogłyprzepłynąćmiędzykulamiielektroskopy
pozostanąnaładowane.Takwięcdziękiindukcjimożnanaładowaćwiele
elektroskopów,nietracącpierwotnegoładunkunapałeczce.
Wpodobnysposóbmożnawytłumaczyćprzyciąganieskrawkówpa-
pieruprzezpotartysuknemnaelektryzowanybursztyn.Wczęścipapieru
zbliżonejdopowierzchnibursztynupowstajeładunekprzeciwnegoznaku,
który,znajdującsiębliskoniej,jestsilnieprzyciągany,natomiastpozosta-
jącywbardziejoddalonejczęścipapieruładunektegosamegoznakucona
bursztyniejestwskutekwiększejodległościsłabiejodpychany.Wypadkowa
obydwusiłelektrycznychjestwięcskierowanawkierunkudobursztynu,
powodującprzyciąganieskrawkówpapieru.
14.6.Poleelektryczne.Natężeniepola
Naładowanyelektrycznieprzewodnik(np.kulazładunkiem+
na
rys.14.5)wywierawpływnacałąotaczającągoprzestrzeń.Możnatołatwo
sprawdzić,umieszczającwróżnychpunktachtejprzestrzeniwahadłoelek-
tryczne,czylidodatnionaładowaną,małąkulkęoładunku+,zawieszoną
nacienkiejjedwabnejnitceiulegającąwychyleniom,spowodowanymsiłami
przyciąganialubodpychaniaelektrycznego.
PodobniejakprzestrzeńotaczającąZiemię,wktórejwystępujedziała-
niesiłprzyciąganiagrawitacyjnego,nazywamypolemgrawitacyjnym(patrz
p.4.3),takąprzestrzeń,wktórejwystępujedziałaniesiłelektrycznych,na-
zywamypolemelektrycznym.Jestono,takjakipolegrawitacyjne,polem
wektorowym,gdyżdziałającewkażdymjegopunkciesiłyprzyciąganialub
