Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
422
14.ELEKTROSTATYKA
wniosek.Natężeniepolawytworzonegoprzezdipolelektrycznyjestwprost
proporcjonalnedoiloczynuQlorazodwrotnieproporcjonalnedotrzeciejpo-
tęgiodległościrrozpatrywanegopunktupolaodładunkówdipola.
Występującywpowyższymprzykładzieiloczyn
jestmiarąwartości
wektora,zwanegoelektrycznymmomentemdipolowymp
1
(143)
Wektortenmakierunekzgodnyzosiądipolaizwrotodładunku
ujemnego1
dododatniego+
(rys.14.9).
Wyprowadzonywprzykładzie14.3wzórokreślającywartośćnatęże-
niapolaelektrycznego
,wytworzonegowpróżniprzezdipolelektryczny
owartościmomentudipolowegowynoszącejwodległościodobuładun-
kówdipola,manastępującąpostać)
1
4O3
(143a)
Zewzoru(14.3a)wynika,żenatężeniepolaelektrycznegowytwarzanego
przezdipolmalejeszybciejzewzrostemodległościodźródłapolaniżnatę-
żeniepolawytworzonegoprzezpojedynczyładunekpunktowy.Przyczyną
tegojestfakt,żeoddziaływanieelektrostatycznejednegozładunkówdipola
jestczęściowokompensowaneprzezoddziaływaniedrugiegoładunku.
14.7.Potencjałelektryczny.Napięcie
Wiemy,żenaładunekumieszczonywpoluelektrycznymdziałająsiłystycz-
nedoliniisiłpola,awięcprzyprzesuwaniugowzdłużtychliniijestwyko-
nywanapracaniezbędnadoichpokonania.Przyjętoumownie,żepracata
jestdodatnia,gdyładunekjestprzesuwanyprzezsiłyelektrycznezgodnie
zkierunkiemichdziałania,aujemna,gdyjestonprzesuwanywkierunku
przeciwnym,pokonującdziałanietychsił.Wceluokreśleniawielkościwy-
konanejpracy,równoważnejenergiipotencjalnejładunkuwpoluelektrycz-
nym,załóżmy,żewpunkcie
(rys.14.10)znajdujesięładunekelektryczny
+
wytwarzającypoleelektryczne,natomiastbardzomały(awięcnieza-
kłócającypola)dodatniładunekpróbny
jestprzesuwanywzdłużliniisił
polazpunktu
dopunktu,położonegobliżej.Przesunięcietowymaga
wykonaniapracyniezbędnejdlapokonaniasiłyodpychającej.WartośćO
tejsiływpunkcie
wynosi
