Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Przekłady
C.Jakwyzbyćsiępsychologiidedukcyjnej
1.Istniejepewnaniedogodnośćtegotypu,żewwiększościdzieł
poświęconychpsychologiiwmałosatysfakcjonującysposóbodróżnia
sięodsiebiemetodyindukcyjnąidedukcyjną,awydajesię,żejed-
nośćogółuwszystkichjejdyscyplindomagasiędokładnegoichroz-
różnienia.
2.Chociaż,jakwiadomo,niejestnamdostępnapsychologiaskon-
struowanacałkowicieapriori,niemniejjednakmożliwewydajesię,
jeślioprzećsięnaodpowiednichprzesłankach,wyprowadzenietego,
cokonieczne,zezbioruszczegółowychteznaszejpsychologii.
3.Mogązatemwystępowaćdwaźródładedukcji:popierwsze,de-
dukcjaabsolutna,wynikającazanalizylogicznej;podrugie,dedukcja
hipotetyczna,opartanaporównaniuwnioskówzdoświadczeniemina
ichweryfikacji.Źródłempierwszejjestnaszepoznanieprzedmiotu
jakoprzedmiotu,niereprezentowanegojednakwontologicznejintui-
cji.Źródładrugiejmożnaszukaćwjednościsubstancjalnejduszy
iciała.
4.Nato,żepoznanienaszejestobiektywne,anieuzyskanena
drodzeintuicjiontologicznej,godzisięwiększośćfilozofówbadających
tozagadnienie;abyuniknąćontologizacji,sięgasięzatemdologiki.
Mamywięcpewneźródłookreślanejakokoniecznewarunkiodkrywa-
niaczegoś,dziękiktórym—leczniewsensieontologicznym—po-
znanieobiektywnestajesięmożliwe.Napodstawietychodniesionych
dosiebiewarunkówmożnawydedukowaćporządekniemalwszyst-
kichtwierdzeńscholastycznejpsychologii.
Notabene,nawetkrótkaprezentacjaiwyjaśnieniepowyższego
zajęłybydużomiejsca,gdyżnależałobyprzywołaćwielepoświęconych
temuzagadnieniudzieł.
5.Wpodobnysposóbmożnaargumentowaćwodniesieniudoja-
kiejśdedukowanejrzeczy,wychodzącjednakzzałożeniajednościsub-
stancjalnejformyintelektualnejimaterii.Analizytakieprzynoszą
lepszyskutekniżzasadylogiczne:stajesięwówczaswidoczne,jakie-
gosposobuistnieniawymagadziałaniepodmiotuzperspektywy
ciała,duszyizperspektywysamegoichzłożenia.
Przekład:JacekSurzyn,AleksanderR.Bańka
