Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
25
perła,anietylkodziewczyna,pozauczestnictwemwdzielepa-
trzy„namnie”
,ponieważnależącdodziełasztuki,majednocześ-
niezdolność(ipowinność)odsłanianiatego,cowrzeczywisto-
ścinajważniejsze,najgłębsze,najbardziejistotne.Jakoprzedmiot
należącydozamkniętegowobrazienazawszeświatauwalniasię
wkierunkusensudoodczytaniawsferzenazewnątrzdzieła(pi-
sałamotymwKompetencjenauczycielapolonistywewspółczes-
nejszkole,Warszawa2007).
Hierarchiaważnościiwielkościzostajezachowana.Wewspo-
mnianychjużwcześniejszychinterpretacjachzwróconouwagę,
żewwierszachZagajewskiegopoetyckichwytantropomorfiza-
cyjnysłużywypowiedzeniuprzezpoetęprawdyosztucewiel-
kiej,niewyrażalnej,wobecktórejjęzykliteraturyjestbezradny.
W„malarskich”wierszachZagajewskiego„niewyrażalnepozo-
stajeniewyrażone,bowiążesięzpożądaniemnazawszeniespeł-
nionym,boprzesuniętymwnieskończonośćjęzyka”7.
Poetawyrażahołdarcydzielności.Patrzącynaobrazypoeta
zapisujepodziwiemocje.
AdamZagajewskiiJohannesVermeerpołączenisąwwidze-
niuiwspółodczuwaniurzeczyczymś,comożnanazwaćlogos
mowyimyślenia,espritdoznaniaipragnienia.
To,copokazująfiguryobrazu,zostajeprzedstawionewlite-
rackimobrazie,afigurydyskursuifiguryobrazu(byużyćtermi-
nu,którymposługujesięJean-FrançisLyotard)wspólnietworzą
wtedyprzestrzeńwizualno-werbalną.Oprzestrzeniwerbalno-
-wizualnejpisałGuiBonsiepe8.Takwięcpostmodernistycz-
neiponowoczesnetendencjedoponownejlekturywizualnego
iwerbalnegotekstumająswekorzeniewstarej,klasycznejmic-
kiewiczowskiejzasadzie„widzęiopisuję”
.Dotyczyonanietylko
wierszyzobrazamiMiłosza,Grochowiaka,RóżewiczaczyZaga-
jewskiego,dlaktórych„chwilezobaczone”sąpodstawowymiświa-
domymwyboremświatopogląduartystycznego,poetyckiego,
twórczego.Utrwalićświat,zatrzymaćchwilę,zapisaćspojrzeniejest
7Tamże,s.193.
8G.Bonsiepe,Retorykawizualno-werbalna,w:Utpicturapoesis,Gdańsk2006,
s.156–168.
