Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Formywyobraźni.Współcześniprzedobrazamiwielkichmistrzów
rzenifenomenologicznychrozwijanychwduchuHeideggera,
psychologicznychfreudowskichilingwistycznychzduchade
Saussure,a,zmierzająwkierunkuopozycjiwobecdominacjiję-
zykanadobrazemiopowiadająsięzaprzywróceniemwidzeniu
jegouniwersalnościilozoficznegouprawomocnienia.Zdrugiej
stronypoglądyistanowiskawymienionychtulozofównakła-
dająsięczęstonasiebie,zazębiająsię,nachodzątak,żewsposób
„czysty”niedasięwyodrębnićjasnosformułowanych,precyzyj-
neijednoznacznieokreślonychstanowisk.
Jednowydajesięimwspólne:mianowicieto,żeobrazowi,wi-
dzeniu,wizualności,językowi,czyraczejmowie„widzenia”przy-
sługujelogos,podobniejakniegdyśwyłączniejęzykowi,zatem
podkreślonaiwyartykułowanazostajeszczególnawspółpracaję-
zykaiobrazu,szczególnawspółzależność,która,zjednejstrony
„powiedziane”dyskursuczynimilczącąrzecządointerpretacji
ikażezdrugiejstronyprzemówićtemu,cowobrazie„zmy-
słoweimilczące”9.
Ważnewniniejszejksiążcezwłaszczazpunkuwidzeniady-
daktyka,któryuczyczytaćobrazirozmyślaćnaddziełemsztuki,
wydająsięrozdziałypoświęconelozofompatrzącymnaobra-
zyipoetommyślącymobrazami;interesującajestwtymprzy-
padkuspecyficzna„wymienność”podstawowychfunkcjipoety
ilozofa(patrzeniemyślenie)oobrazach.Filozoficznespoj-
rzenienaobrazpozwaladostrzecwarcydzielekwestie,któreróż-
niąsięoddotychczasowychustaleńhistorykówsztuki,poszukują
odpowiedziczęstonafundamentalnepytanianaturyegzysten-
cjalnej,ontologicznej,etycznej.Poeciilozofowierozważająsy-
tuacjęipozycję„reprezentacji”
,któraodbiorcęinteresujeteraz,
dzisiaj,wczasieteraźniejszym.
Rozmyślaniapoetównaddziełamiwielkichmistrzówkierują
przeważniewstronęniemożliwościjęzykowegowyrażania,wio-
kuproblemomutrwaleniawjęzyku,pamięcizapisanej,szansy
wyrażeniaświataniewyrażalnego,któryistniejewemocjach,
9I.Lorenc,Świadomośćiobraz.Studiazlozofiiprzedstawienia,Warszawa
2001,s.147.