Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
FrancuskiteatrkobietnaprzełomieXIXiXXwieku
Paryżazakładałyróżnezwiązkiiwłasnekluby12,a„podwzglę-
demświadomościklasowejjakpiszeIrenaGrajewskaprze-
wyższałymężczyznbardzoczęstozgubionychwideologicznej
gmatwaninie”13.Kobietytworzyłyrównieżkomitetyczujności,
któreaktywnieuczestniczyływobroniestolicyprzedwojskami
wersalczyków.Poklęscetegozrywunadziesięćlatzapanowała
cisza,którazostałaprzerwanasłynnąamnestiądlakomunardów
z1880roku.Wtedyteżpojawiłosięwielekobiet,którecoraz
odważniejpodejmowałyhasłaemancypacyjne.Wtymwłaśnie
okresiepowstałswoistyteatrfeministyczny,wktórympisarkipo-
ruszałyproblematykęrewolucyjnązsilnymiakcentamipołożo-
nyminawolęwalkinietylkoowyzwolenieklasyrobotniczej,lecz
takżeoswobodzeniekobietzokówpatriarchalnegosystemu.Choć
większośćjestprzekonana,ówtrendzaistniałdopieroporoku
196814(azwłaszczapo1975ogłoszonymMiędzynarodowym
RokiemKobiet),kiedyrewolucjaseksualnapodważyładominu-
jącąrolęmężczyzn,tojednakbiałogłowynaprawiestolatprzed
wybuchemprotestówstudenckichwEuropieZachodniejpróbo-
wałyprzebićsięprzezkapitalistycznącenzurę,atakującniekiedy
bezpardonowoinstytucje,któreprzyczyniałysiędougruntowania
ichpodległości.Teatrten,podobniejakicałyteatrkontestacjispo-
łecznej,zostałskazanynazapomnienie,zktóregojednakzostał
wydobytyprzezfrancuskichnaukowców15.Dziękinimfrancuski
12
Donajbardziejprężnychnależałym.in.KlubObywatelekPassy,KlubPatrio-
tek-ObrończyńParyżaczyKobiecyZwiązekObronyParyżaiPomocyRannym.
13
I.Grajewska,KomunaParyska1871r.Zagadnieniawładzyproletariackiej,
KsiążkaiWiedza,Warszawa1961,s.139.
14
M.-C.Pasquier,M.-C.Royer,M.Surel-Tupin,Théâtreféministe,[w:]Dic-
tionnaireencyclopédiqueduthéâtre,red.M.Corvin,Larousse,Paris2001,
s.635.ChoćkobietymogłygraćnasceniepocząwszyodXVIIwieku,to
jeszczeżadnejbiałogłowieniepozwolononazajmowaniesięorganizacją
pracywteatrze.Pierwszereżyserkizaczęłybyćdocenianedopierowdrugiej
połowieXXwieku.Acóżpowiedziećodramatopisarstwie,którewydawało
siędomenązarezerwowanądlamężczyznjeszczewubiegłymstuleciu.
15
Lethéâtredecontestationsocialeautourde1900,wybórtekstówioprac.
J.Ebstein,J.Hughes,Ph.Ivernel,M.Surel-Tupin,EditionsPublisud,Paris