Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
istegoprzyrostuwiedzyidoświadczenia,które(przynajmniejpotencjalnie)
niesiewrazzsobąmocprzemianyżycia.
WtymsensiefabuładramatycznawrozumieniuArystotelesowskim
okazujesięrównieżspecyfczną,bozaprojektowanąnasposóbliteracki,
strategiąprzekazudziałania,zaśanalizadramaturgicznastajesięmeto-
dąeksplikacjisensów,zorientowanąszczególnienateaspektydzieła,które
determinująjegoliterackąstrukturę.Celemanalizystrukturypowinnobyć
jednakzarazemuwzględnienietychaspektów,któredefactoliterackie
niesą,natomiaststanowiąospecyfceiwłaściwościprzekazudanegome-
dium.Zauważmyrównież,żetenliterackisposóborganizacjijest,cowięcej,
natyleoswojony,powszechnyiflwrośnięty”wschematyprzedstawienio-
wezachodniejkulturyisztuki,żemożebyćskładowąwielusztuk–także
tychniewerbalnychinielinearnych(takprzestrzennych,jakczasowych).Są
onepowiązanezfltotalnie”pojmowanąflliterackością”zapośredniczoną
poprzezróżnemedia.Stądmożemysięzajmowaćdramaturgiądziełamu-
zycznego,dramaturgiąsztukifguratywnej,dramaturgiąsztukiniefgura-
tywnej,dramaturgiąwidowiskaudiowizualnych:teatru,flmu,grywideo,
instalacji,performansuiniesątojedyniepotoczne,niefachoweokreślenia.
Coistotne,takrozumianądramaturgiękonstytuujenietylkowewnętrz-
neustrukturowanie,aletakżenasz–zorientowanyliteracko–sposóbod-
bioru.Analizadramaturgicznapozauwzględnieniemróżnorodnychwe-
wnątrztekstowychiwewnątrzfabularnychparametrów,prowadzącado
uchwyceniaistotydziełasztuki,musizatemzawszeuwzględniaćzałożenia
środkaprzekazuijegospecyfkę,niejestonbowiem–powtórzmy–ani
flprześwitujący”,aniflprzezroczysty”.Konsekwencjetakiegostanurzeczy
itakiegousytuowaniamediówwobecinnychzjawiskkulturywpisująsię
wzdecydowanieszerszykontekstkulturowyiinterpretacyjnyprowadzący
douznaniaichswoistejtotalności.JakbowiemsłuszniepodkreślałRyszard
NyczwkonkluzjiTekstowegoświata,rozpoznającfunkcjęmediacyjnąwtra-
dycyjnejkoncepcjimimesis:
Świat,którywcodziennymdoświadczeniuuznajemyzarzeczywisty,tozatem
światzmediatyzowanyijęzykowowspółkonstytuowany.To–jakgookre-
ślałBachtin–flomówionyświat”,poddanyróżnojęzycznemurozwarstwie-
niuizmodyfkowaniu.Mediacyjnareprezentacjaniejestwięcztegopunktu
widzeniaczymśdodanym,ocozzewnątrzuzupełniamyrzeczywistość,lecz
czynnikiemdlaniejkonstytutywnym,warunkującymzarównosposóbpozna-
wania,jakisposóbjejistnienia.Natakiejteżideimediacji–jakkolwiekroz-
maicierozumianej,alezawszeteleologicznietożsamejzideąJednego–oparta
byławłaśnietradycyjnasztukanaśladowania.JakprzekonujeKarlMorrison,
naśladowaniepojmowanebyłozasadniczojakowytwórczastrategiamimetycz-
nejmediacjimiędzynieprzezwyciężalnieasymetrycznymiczłonami:idealnego
32