Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
Chromosomyipodziałyjądra
komórkowego
Wpodzialesystematycznymorganizmówżywychwyróżniasię,biorącpod
uwagęorganizacjęinformacjigenetycznejibudowękomórki,dwiepodsta-
wowegrupyorganizmów:prokarioty(Procaryota)ieukarioty(Eucaryota).
NośnikieminformacjigenetycznejwobutychgrupachjestDNA.Zkolei
wirusy,stanowiąceodrębnągrupęsystematyczną,mogąmiećzapisanąin-
fromacjęgenetycznązarównowDNA,jakiwRNA.Cowięcej,cząsteczkite
mogąbyćdwuniciowe—doublestrand(dsDNAlubdsRNA)lubjednonicio-
we—singlestrand(ssDNAlubssRNA).
Prokariotyniemająwyodrębnionegojądrakomórkowego,zdolnegodopo-
działów(kariokinezy).Odpowiednikiemjądrakomórkowegojestnukleoid,
zbudowanyz„nagiej”kolistejcząsteczkiDNA,którączasamiokreślasięter-
minem„chromosombakteryjny”
.Określenietomożebyćmylące,jegobowiem
organizacjanieprzypominachromosomuorganizmóweukariotycznych.Po-
nieważwkomórceprokariotycznejwystępujejedenchromosombakteryjny,
dlategokomórkitakiemająpojedynczyzestawgenów,czyliodpowiadato
układowihaploidalnemu.Doprokariotówzaliczasiębakterieisinice.
Eukariotyzbudowanesązkomórekmającychjądrakomórkowe,które
podlegająpodziałom(mitoza,mejoza).Wjądrzekomórkowymwystępują
chromosomy,któresązbudowanezliniowejcząsteczkiDNApołączonej
zgrupąwyspecjalizowanychbiałekpozwalającychnautworzenienicichro-
matynowej.Podczaspodziałujądrakomórkowegochromosomypodlegają
procesowikondensacjiidziękitemumożliwejestprowadzenieichobserwa-
cjizapomocąmikroskopuświetlnego.Chromosomywstadiummetafazy
podziałumitotycznegomającharakterystycznądlasiebiewielkośćimorfo-
logię,azapomocąbarwieniaróżnicującegomożliwejestujawnieniewzoru
prążkówpoprzecznychpojawiającychsięwzdłużchromosomu.Doeuka-
riotówzaliczasięwszystkieorganizmykomórkowe,opróczbakteriiisinic.
Odkryciechromosomówiopisichzachowaniasiępodczaspodziałów
jądrakomórkowegoorazwiedzaomechanizmachdziedziczeniacechuro-
18
