Genetyka i genomika zwierząt

Marek Świtoński, Krystyna Małgorzata Charon

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-17107-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

411

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Świtoński, Marek; Charon, Krystyna Małgorzata. Genetyka i genomika zwierząt. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, 411 s. ISBN 978-83-01-17107-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Świtoński, M.

A1 Charon, K.M.

T1 Genetyka i genomika zwierząt

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2012

SN 978-83-01-17107-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 43398, author = "Świtoński, Marek and Charon, Krystyna Małgorzata", editor = "", title = "Genetyka i genomika zwierząt", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2012", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-17107-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Świtoński, Marek

AU - Charon, Krystyna Małgorzata

ED -

TI - Genetyka i genomika zwierząt

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2012

SN - 978-83-01-17107-0

ER -

Netografia (standard APA):

Świtoński, Marek; Charon, Krystyna Małgorzata. Genetyka i genomika zwierząt [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012 [dostęp: 16 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/genetyka-i-genomika-zwierzat-marek-switonski-krystyna-43398.

zoologia, genetyka molekularna, genomika, cytogenetyka, genom, genetyka zwierząt, immunogenetyka, genetyka populacji, ekspresja genów, modele biomedyczne chorób, rozwój ontogenetyczny, terapia genowa

Książka prezentuje szeroki zakres wiedzy z dziedziny genetyki zwierząt. Zawiera wiadomości dotyczące genetyki klasycznej i molekularnej, cyto- i immunogenetyki oraz genetyki populacji i genetyki cech ilościowych. Trzecie wydanie podręcznika zost...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-17107-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

411

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa6
1. Wstęp — zarys historii genetyki, czyli od genetyki klasycznej do genomiki14
2. Chromosomy i podziały jądra komórkowego19
2.1. Budowa chromosomu20
2.2. Barwienie prążkowe chromosomów28
2.3. Mitoza36
2.4. Kariotyp38
2.5. Mejoza42
2.6. Gametogeneza48
3. Gen i jego ekspresja53
3.1. Budowa kwasów nukleinowych53
3.1.1. DNA54
3.1.2. RNA55
3.2. Replikacja DNA58
3.3. Kod genetyczny59
3.4. Transkrypcja i modyfikacje potranskrypcyjne61
3.5. Translacja i modyfikacje potranslacyjne62
3.6. Budowa genu65
3.7. Regulacja ekspresji genu68
3.7.1. Czynniki transkrypcyjne70
3.7.2. Geny homeotyczne71
3.7.3. Epigenetyczne mechanizmy regulacji ekspresji genu72
3.7.3.1. Metylacja DNA72
3.7.3.2. Modyfikacje histonów i remodelowanie chromatyny73
3.7.3.3. Architektura jądra interfazowego74
3.7.3.4. Piętno genomowe (gametyczne)74
3.7.3.5. Inaktywacja chromosomu X w zarodkach żeńskich77
4. Organizacja genomu80
4.1. Markery genetyczne82
4.1.1. Antygeny erytrocytarne (grupy krwi)83
4.1.2. Białka surowicy krwi, erytrocytów i leukocytów89
4.1.3. Allotypy immunoglobulin i lipoprotein93
4.1.4. Białka mleka93
4.1.5. Polimorfizm DNA95
4.1.5.1. Polimorfizm sekwencji powtarzających się tandemowo — sekwencje mikrosatelitarne, minisatelitarne i polimorfizm liczby kopii96
4.1.5.2. Polimorfizm podstawień jednonukleotydowych (SNP)99
4.2. Markerowa mapa genomu jądrowego101
4.1.5.3. Polimorfizm insercyjno-delecyjny (indel)101
4.2.1. Mapa fizyczna (cytogenetyczna)104
4.2.2. Mapa genetyczna (sprzężeniowa)109
4.3. Wykorzystanie markerów genetycznych w praktyce hodowlanej112
4.3.1. Kontrola pochodzenia113
4.3.2. Identyfikacja genów o znaczącym wpływie na zmienność cech ilościowych116
4.3.3. Identyfikacja mutacji wywołujących choroby monogenowe122
4.4. Sekwencja genomu jądrowego123
4.4.1. Wielkość genomu125
4.4.2. Sekwencje genowe126
4.4.3. Sekwencje pozagenowe127
4.4.4. Wykorzystanie wiedzy o sekwencji genomu i jego polimorfizmie129
4.5. Organizacja i sekwencja genomu mitochondrialnego131
5. Metody analizy i modyfikacji genomu134
5.1. Endonukleazy restrykcyjne134
5.2. Wektory137
5.3. Geny reporterowe i geny selekcyjne141
5.4. Rekombinacja molekularna i klonowanie molekularne143
5.5. Amplifikacja DNA za pomocą łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR)146
5.6. Odwrotna transkrypcja i cDNA153
5.7. Sekwencjonowanie DNA154
5.8. Hybrydyzacja kwasów nukleinowych160
5.8.1. Hybrydyzacja Southerna160
5.8.2. Hybrydyzacja in situ163
5.8.3. Hybrydyzacja na mikromacierzach164
5.9. Techniki wykrywania polimorfizmu DNA165
5.9.1. Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP)165
5.9.2. Polimorfizm długości amplifikowanych fragmentów (AFLP)166
5.9.3. Polimorfizm konformacyjny jednoniciowych fragmentów (SSCP)167
5.9.4. Polimorfizm heterodupleksów169
5.9.5. Polimorfizm losowo amplifikowanych fragmentów (RAPD)169
5.9.6. Polimorfizm sekwencji powtarzających się tandemowo170
5.9.6.1. Sekwencje mikrosatelitarne (STR)171
5.9.6.2. Sekwencje minisatelitarne (VNTR)171
5.9.7. Mikromacierze SNP172
5.9.6.3. Zmienność liczby kopii (CNV)172
5.10. Biblioteki genomowe i cDNA174
5.11. Badanie ekspresji genów175
5.11.1. Analiza transkrypcji technikami RT-PCR i real time PCR175
5.11.2. Hybrydyzacja typu northern177
5.11.3. Hybrydyzacja typu western178
5.11.4. Mikromacierze ekspresyjne (cDNA)178
5.11.5. Wyciszanie ekspresji genów179
5.12. Modyfikacje genetyczne181
5.12.1. Techniki stosowane w modyfikacji genetycznej zwierząt181
5.12.2. Nokaut genowy i wyciszanie genu182
5.12.3. Wykorzystanie zwierząt transgenicznych184
5.12.4. Terapia genowa chorób monogenowych188
6. Mutacje191
6.1. Mutacje genomowe192
6.2. Mutacje chromosomowe197
6.3. Mutacje genomowe i chromosomowe zidentyfikowane u zwierząt hodowanych w Polsce209
6.4. Mutacje punktowe (genowe)210
6.4.1. Przyczyny i rodzaje mutacji punktowych210
6.4.2. Skutki mutacji genowych217
6.4.3. Mutacje genowe wpływające na cechy produkcyjne zwierząt224
6.4.4. Mutacje genowe wywołujące choroby genetyczne225
6.4.4.1. Geny letalne, semiletalne i subwitalne225
6.4.4.2. Choroby monogenowe wywołujące wrodzone wady rozwojowe228
6.4.4.3. Choroby monogenowe wywołujące zaburzenia procesów biochemicznych236
6.4.4.4. Ograniczanie występowania chorób genetycznych241
6.4.5. Mutacje genowe odpowiedzialne za oporność/podatność zwierząt na patogeny251
6.5. Mutacje w mitochondrialnym DNA252
7. Genetyczna kontrola rozwoju ontogenetycznego254
7.1. Wczesny rozwój zarodkowy254
7.2. Geny homeotyczne i plan rozwoju zarodkowego256
7.3. Determinacja i różnicowanie płci258
7.3.1. Determinacja płci ssaków258
7.3.2. Determinacja płci ptaków263
7.4. Genetyczna kontrola miogenezy i adipogenezy264
7.5. Wrodzone wady rozwojowe zwierząt266
7.5.1. Zaburzenia planu rozwoju zarodkowego267
7.5.2. Obojnactwo (interseksualizm)268
8. Genetyczne podstawy odporności i oporności276
8.1. Genetyczne podłoże różnorodności przeciwciał276
8.2. Genetyczne podłoże różnorodności receptorów limfocytów T279
8.3. Główny układ zgodności tkankowej — MHC280
8.3.1. Struktura i funkcje głównego układu zgodności tkankowej282
8.3.1.1. Główny układ zgodności tkankowej myszy285
8.3.1.2. Główny układ zgodności tkankowej człowieka286
8.3.1.3. Główny układ zgodności tkankowej zwierząt gospodarskich288
8.3.2. Identyfikacja cząsteczek głównego układu zgodności tkankowej292
8.3.3. Znaczenie głównego układu zgodności tkankowej293
8.3.3.1. Związek MHC z odpornością na choroby293
8.3.3.2. Związek MHC z cechami produkcyjnymi i reprodukcyjnymi294
8.4. Zarys przebiegu reakcji odpornościowej295
8.5. Genetyczna oporność na choroby297
9. Podstawowe mechanizmy dziedziczenia cech304
9.1. Dziedziczenie cech warunkowanych jedną parą alleli305
9.1.1. Współdziałanie alleli305
9.1.2. Niezależne dziedziczenie cech (II prawo Mendla)308
9.1.3. Dziedziczenie cech sprzężonych310
9.1.4. Cechy sprzężone z płcią314
9.1.5. Plejotropia317
9.2. Współdziałanie genów z różnych loci w kształtowaniu fenotypu318
9.2.1. Komplementarność318
9.2.2. Epistaza320
9.3. Dziedziczenie umaszczenia321
9.2.3. Geny modyfikujące321
9.2.4. Sumujące działanie genów321
9.3.1. Plejotropowy efekt genów umaszczenia332
9.4. Penetracja i stopień ekspresji (ekspresywność) genów334
9.5. Dziedziczenie pozajądrowe336
10. Zmienność cech338
10.1. Rodzaje zmienności i czynniki ją wywołujące338
10.2. Miary zmienności341
10.2.1. Miary skupienia342
10.2.2. Miary rozproszenia (zmienności)345
10.3. Zmienność cech ilościowych346
10.3.1. Dziedziczenie cech ilościowych346
10.3.2. Zmienność transgresywna349
10.3.3. Geny o dużym efekcie350
11. Podstawy genetyki populacji360
11.1. Prawo równowagi genetycznej360
11.2. Frekwencja genów i genotypów w przypadku dominowania363
11.3. Frekwencja genów i genotypów w przypadku cech uwarunkowanych szeregiem (serią) alleli wielokrotnych364
11.4. Frekwencja genów i genotypów w przypadku cech sprzężonych z płcią366
11.5. Czynniki naruszające równowagę genetyczną367
11.6. Wykorzystanie frekwencji alleli do szacowania zmienności genetycznej wewnątrz i między populacjami373
12. Zwierzęta domowe jako modele w badaniach biomedycznych378
12.1. Choroby monogenowe człowieka i ich odpowiedniki u zwierząt domowych379
12.2. Terapia genowa wybranych chorób monogenowych psa381
12.3. Zwierzęta domowe jako modele w badaniach chorób o złożonym uwarunkowaniu383
12.4. Modyfikacje genetyczne świń na potrzeby ksenotransplantacji385
Literatura uzupełniająca387
Artykuły przeglądowe387
Podręczniki387
Skorowidz389

chromosomówwtakisposób,żedokażdegochromosomudochodząwłókien-

kazdwóchprzeciwległychbiegunów.Chromosomywtejfaziesąłatwym

obiektemdobadańzużyciemmikroskopuświetlnego—sąkrótkie(ichdłu-

gośćjestrzędukilkupm)orazmająwyraźnąmorfologię.Chromatydysio-

strzanesązesobąpołączonetylkowcentromerze.Poustawieniusięchromo-

somówwpłaszczyźnierównikowejkomórkirozpoczynasięprocespodziału

centromeruwzdłużosipodłużnejchromosomu.Zchwilązakończeniatego

procesurozpoczynasięanafaza.Popodzieleniuchromosomuchromatydy

siostrzanestająsięchromosomamisiostrzanymi,którepodwpływemkurczą-

cychsięwłókienekwrzecionapodziałowegoprzesuwająsiędoprzeciwległych

biegunówkomórki.Poichosiągnięciurozpoczynasięostatnietapkariokinezy

—telofaza.Wtelofaziezachodząprocesyodwrotnedotych,jakiewystępują

wprofazie.Chromosomyulegajądekondensacji,odbudowujesiębłonajądro-

waorazjąderka,acentrioledzieląsięnadwieparzystestruktury.

Wwynikukariokinezywkomórcepowstajądwajądrapotomne,mające

takąsamą—diploidalną—liczbęchromosomówjakkomórkarodzicielska,

wktórychkażdyzchromosomówjestzbudowanyzjednejchromatydy.Po

zakończeniupodziałujądrakomórkowegonastępujecytokineza,czylipo-

działcytoplazmyirozdziałorganellikomórkowych.Komórkadzielisię

ostatecznienadwiekomórkipotomneprzezprzewężeniewczęściśrodko-

wej.Pozakończeniupodziałukomórkipotomnepowiększajądoniezbędne-

gopoziomuliczbęorganellikomórkowych.

2.4.Kariotyp

Uszeregowaniechromosomów,występującychwjądrzekomórkisomatycz-

nej,wparyhomologiczneokreślanejestterminemkariotyp.Układanieka-

riotypudladanegoosobnikapoleganazestawieniuparhomologicznych

spośródchromosomówwstadiummetafazymitotycznejobecnychwpoje-

dynczejkomórce.Chromosomywycinanesązezdjęciamikroskopowego

metafazymitotycznej.Zabiegwycinaniajestcorazczęściejzastępowany

przezspecjalistyczneprogramykomputerowepozwalającenaanalizęobra-

zówmikroskopowychprzesłanychzapomocąkamerydopamięcikompu-

tera.Dobadaniakariotypunajczęściejwykorzystujesiędzielącesięwwa-

runkachpozaustrojowych(invitro)komórkilimfocytów.

Chromosomyhomologicznerozpoznawanesąnapodstawiecharaktery-

stycznychcechmorfologicznych,doktórychzaliczasię:długośćchromoso-

mu,położeniecentromeruwyznaczającetypmorfologicznychromosomu

(meta-,submeta-,subtelo-lubakrocentryczny)orazwzórprążkowyuzyski-

wanymetodamiQ,GlubR.Podstawoweznaczeniewukładaniukariotypu

przypisujesięwzorowiprążkowemu,ponieważposługiwaniesięwyłącznie

kryteriamiwielkościitypumorfologicznegochromosomuniepozwalana

Brak wyników

Genetyka i genomika zwierząt

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra