Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozdział
pierWszy
aleterazuświadamiamsobie,żetocałkiemsprytnataktyka.Czasami
patrzymypełniej,zawężającpolewidzenia.obiektywozmiennej
ogniskowejukazujerówniedużojakobiektywszerokokątny,abywa,
żeiwięcej.
-Tylkoniemrużoczuzabardzo-przestrzegaArystoteles.-
GdybyśmógłprzenieśćsięwczasiedoAtenokołoroku450p.n.e.,
prawdopodobniebyłbyśzawiedziony.
WielkieAteny,kolebkazachodniejcywilizacji,miejscenarodzin
nauki,filozofiiityluinnychrzeczy,któretakcenimy,byłyzwykłym
grajdołkiem.Ulicewąskieibrudne,domyzdrewnaiglinysuszonej
nasłońcutakliche,żerabusiedostawalisiędośrodkaprzezścia-
ny(starożytnegreckiesłowookreślającezłodziejaznaczydosłow-
nienten,którydrążytunelewścianach”).Jakopodróżnikwcza-
siezdecydowaniezauważyłbymwszechobecnyzgiełk-handlarzy
sprzedającychtowarynaagorze,fałszywiegrającelutnie-aleto,co
przykułobymojąuwagęijużniepuściło,tosmród.Ludziezałatwiali
potrzebyfizjologicznenapodwórzachwłasnychdomówalbonawet
bezpośrednionaulicach,gdzienieczystościleżały,dopókiniewolnik
ichniespłukał.Panowałytamtakiewarunki,żenżadenrozsąd-
nyispokojnyczłowieknaszychczasówniechciałabywnichżyć”
,
stwierdziłhistorykJacobBurckhardt.Apisałtesłowawxixwieku!
Podsumujmyto,cojużwiemy.Małebrudnemiasteczkousytu-
owanenabezlitosnejziemi,otoczoneprzezwrogonastawionych
sąsiadówizamieszkałeprzezlud,którynwrzeczywistościnigdy
niemyłzębów,nieużywałchusteczkidonosa,wycierałpalcewe
włosy,spluwałnaziemięimasowomarłnamalarięalbogruźlicę”
,
jakprzypominahistorykRobertFlacelière*.Niedokońcarecepta
namiejscenarodzingeniuszu.Amożejednak?
odkrywam,żejednymznajpowszechniejszychbłędnychwy-
obrażeńnatematośrodkówgeniuszujestprzekonanie,iżprzypo-
minająraj.Wcaletakniejest.Rajtoichcałkowiteprzeciwieństwo.
*R.Flacelière,
op.cit.
,s.258.
40
