Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Orientacjebadawczewgeografiispołecznej
przestrzennymioddzielonymiodsubstancjialbokontekstu(społecznego,politycz-
negolubgospodarczego)orazżeprocesyprzestrzennemożnabyłooddzielićod
ichkontekstuspołecznego.Rewolucjailościowagłówniebyłazwiązanazpróbą
przekształceniageografiiznaukiidiograficznejwnaukęnomotetycznąizostała
zapoczątkowanawlatach50.i60.XXwieku.WPolscepojawiłasiędopierowpo-
czątkachlat70.Zadaniegeografówwidzianowudokumentowaniuprzestrzennej
organizacjispołeczeństwa,aobiektywnewyjaśnianiestaranosięprzedstawićwformie
teoriidedukcyjnych.
Rewolucjailościowazachodziławznacznymstopniuwramachgeografiispo-
łecznej,zwłaszczawbadaniachmiejskichorazprzyczyniłasiędoznacznegorozsze-
rzeniatematykibadawczej.Wprowadzenienowoczesnychtechnikbadaństaty-
stycznychpozwoliłonalepszepoznaniezróżnicowańprzestrzennych,zachowań
ekonomicznych,społecznychiprzestrzennychludzi.
Pojawieniesięorientacjibehawioralnejwbadaniachgeograficznychzapocząt-
kowałoznaczniesilniejszezwróceniesięwhumanistycznymkierunkubadańczło-
wieka.Głównąideąbadańbehawioralnychbyłoodrzuceniekoncepcjiczłowieka
zachowującegosięzawszeracjonalnieitraktowanegojakohomooeconomicus.
Człowiekwgeografiibehawioralnejjesttraktowanyjakohomopsychologicus,nie
zawszewsposóbracjonalnywybierającyipodejmującydecyzjewśródróżnych
alternatywiwzależnościodinformacji,jakieposiada.Większąuwagęzwrócono
naprocesypoznawczeczłowiekaiichuwarunkowania,odktórychzależąwznacznym
stopniuzachowaniaprzestrzennemieszkańcówmiast.Nastąpiłoznacznerozsze-
rzenietematykibadawczejoraztechnik.Naprzykładkonstruowanomapywyobraże-
niowe,mapypreferencjiprzestrzennychzamieszkiwaniaczywyborówmiejsczaku-
pów,atakżebadanozachowaniaiwaloryzacjeprzestrzenne.Wprowadzono
technikibadawczezapożyczonezpsychologiiisocjologii.Orientacjabehawioralna
pozostaławnurciehilościowym”–pozytywistycznym,stosującrównieżwypraco-
wanewcześniejtechnikistatystyczne,alekoncentrującsięnamotywacjizachowań
przestrzennych,wartościachidoświadczeniu.
Częśćbadaczypodjęłajednakbadaniahnieilościowe”,alewujęciugeografii
humanistycznej.Wtymujęciuczłowiekjestaktywnymnośnikiemzmian,działającym
świadomie,zgodniezeswojąwiedząizdolnościami.Jakkolwiekuznawano,że
jegodziałaniapodlegająistotnymograniczeniom,toznaczniewiększeznaczenie
przypisywanowolijednostkiludzkiej.Zrozumieniezachowańspołeczno-prze-
strzennychczłowiekajestbadanenienapodstawieklasycznychmetodstatystycznych
całychpopulacjilubwylosowanychhjednostekreprezentatywnych”,aleunikalnych
przypadków–jednostek.Podstawowemetodybadawczezapożyczonowięczetno-
grafii,stosowanoanalizytekstówliterackichidokumentówpamiętnikarskich,które
pozwalałynawyciąganiewnioskówospołecznymwytwarzaniuprzestrzenimiejskiej
29