Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Orientacjebadawczewgeografiispołecznej
maprzebiegrównoległydoosiczasu.Ruchjednostkiwprzestrzenijestprzedstawio-
nywpostacilinii,którajestnachylonapodpewnymkątemdoosiczasu(imszybszy
ruch,tymkąttenjestbardziejotwarty).Szlakżyciawukładziewspółrzędnychczaso-
przestrzennychstanowilinięciągłąwzdłużosiczasu.Człowiek,poruszającsiępo
swoimhszlakużycia”,zatrzymujesięwpewnychmiejscachnaściśleokreślonyczas.
Miejscatakieokreślanesąpojęciemhstacji”,któramożeobejmowaćtakieobiek-
ty,jakstacjekolejowe,alerównieżdom,szkołę,zakładpracy,klub,park,kościół.
Whstacjach”takich,ościśleokreślonejlokalizacjiprzestrzennej,człowiekprzeby-
watylkowczasieokreślonymprzezsystemspołeczno-kulturowyirytmbiologiczny.
Ponieważstacjewpewnychskalachmapczyrycinsąprzedstawianenietylkojako
punkty,alezajmująpewienobszar,tonarysunkachtrójwymiarowych,naktórych
czasprzedstawionyjestjakowysokość,przyjmująonekształttub,kolumn,walców.
Jeśliprzedstawimynarysunkutrójwymiarowymzasięgdziennejścieżkiżycia,czas
przebywaniawstacjachorazczasprzeznaczonynapodróżmiędzynimi,touzy-
skamyobrazwkształciegraniastosłupaalbopryzmy.Wtymsensie,naprzykład,
czynnościcodzienneczłowiekaijegopotencjalnemożliwościdziałaniawciągudnia
zamykająsięwwycinkuczasoprzestrzeni,któryprzybieraformęgraficznąpryzmy.
Rzutującpryzmęnapłaszczyznę(przestrzeńdwuwymiarową),otrzymujemyrysu-
nekzasięguobszarudziałaniaczłowieka(np.wukładzie:miejscezamieszkania,
dojazddopracy,miejscepracy,dojazddosklepu,sklep,dojazddodomu,pobyt
wmiejscuzamieszkania).
Wyjaśniającmiejscaczłowiekawśrodowiskugeograficznymrozumianymjako
środowiskoczasowo-przestrzenne,przyjmowanopewnezałożeniaupraszczające.
Byłyto:niepodzielnośćistotyludzkiej,ograniczonadługośćżyciakażdegoczło-
wieka,ograniczonamożliwośćwykonywaniawięcejniżjednegozadniawdanym
czasie.Wymienianorównieżfakty,żekażdezadaniewymagapoświęceniamu
pewnegoczasu,podobniejakruchpomiędzypunktamiprzestrzeni.Zakładano
także,żeprzestrzeńposiadaograniczonąpojemność,jednostkiprzestrzenne,
wktórychpodejmowanesądziałalnościmająograniczonewymiaryoraz,żekażde
zdarzeniemaswojekorzeniewprzeszłości.
Działalnośćczłowiekawrealizacjijegoplanównapotykajednaknaograniczenia
związanezdostępnościączasuiprzestrzeni(Hägesrtrand1970,1973).Pierwsze
ograniczeniadotycząmożliwościczłowieka(ang.capabilityconstrains)zdetermi-
nowanychjegocechamibiologicznymi,np.potrzebamisnuiwypoczynkuczyilością
dostępnegoczasu.Dotyczytorównieżzdolnościidostępudoróżnorodnychudo-
godnieńtechnicznychoszczędzającychczas.Drugagrupaograniczeńdotyczypo-
wiązań(ang.couplingconstrains),albowiemistniejekoniecznośćskupienialudzi,
narzędziczymateriałówwdanymmiejscuiczasiewceluprodukcji,zawierania
transakcjilubkonsumpcji.Wreszcietrzeciagrupatoograniczeniazwiązaneze
33
