Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Geografiaspołecznaijejmiejscewśródpokrewnychdyscyplin
sprawowaniemwładzyizarządzaniem(ang.authorityorsteeringconstrains).Wynika
tozfaktuograniczeniapojemnościprzestrzeni,natomiastwładzadeterminujekto
ma,aktonie,dostępdookreślonychmiejscwdanymczasie.
ZastosowaniekoncepcjigeografiiczasuT
.Hägesrtrandawanalizachzmian
gospodarczychiwarunkówżyciawprzestrzeniregionówimiastprzyniosłopod-
niesieniepoziomumerytorycznegowyjaśnieńnaukowych,oczymświadczą
np.praceA.Preda(1977,1986,1990).Wskazanownichnasilnązbieżnośćkon-
cepcjigeografiiczasuzteoriąstrukturacjiA.Giddensa(1984).
PodstawowakoncepcjateoriistrukturacjiprzedstawionaprzezA.Giddensa
w1984r.zostałaprzetłumaczonaw2003r.najęzykpolski,aleniewywarławięk-
szegowpływunageografięspołecznąwPolsce.Natomiastwgeografiianglosaskiej,
aprzedewszystkimwsocjologii,stałasięjednymzciekawszychwątkówwyjaśnia-
jącychkształtowaniesięzaawansowanejmodernizacjispołeczeństwapodkoniec
XXwieku.Teoriatastanowiłajednązciekawszychpróbprzezwyciężeniadualizmu
wbadaniach(teoriach)społecznychpomiędzy:sprawstwo–działanie(ang.agency)
versusstruktura(Johnstoniin.2000).Innedychotomiewystępująpomiędzy:
badaniamiwskalimikroversusbadaniamiwskalimakro;obiektywizmversus
subiektywizm;realizmversusnominalizmspołeczny;woluntaryzmversusdeter-
minizm.Wskazujerównieżnakonfliktmiędzyzwolennikamimetodtwardych
ilościowych,azwolennikamimetodjakościowychwwyjaśnianiurzeczywistości
społecznej(Kołodziej-Durnas2004).
Wartozwrócićuwagęnafakt,żejesttoprawdopodobniejedenznielicznych
przypadkówwgeografiispołeczno-gospodarczejstworzeniahwłasnej”koncepcji
–teorii(wramachgeografii),którazostałazaadaptowanajakoistotnainnowacja
koncepcyjnaprzezprzedstawicieliinnychnauk.Zazwyczajwhistoriigeografiimie-
liśmydoczynieniazsytuacjamiodwrotnymi,togeografiahpożyczała”orazadapto-
wała,anawetrozwijałateorieikoncepcjezainicjowanewinnychnaukachhumani-
stycznych,społecznychiekonomicznych.A.Pred(1977)stawianawetpytanie,
jakiegowsparciamożemyudzielićbadaczomzpokrewnychnaukspołecznych
ibiologicznych.Mówiochoreografiiistnienia,czasoprzestrzeni,istnieniaindywi-
dualnego,awswoichbadaniachopartychnakoncepcjigeografiiczasupokazuje
możliwościwyjaśniającegeografii.PodobniepokazalitemożliwościG.Hoppe
iJ.Langton(1994)swoimibadaniamiprzemianchłopstwaiprzechodzeniatej
kategoriispołecznejdogospodarkikapitalistycznej.
WPolscebadaniaJ.KaczmarkanadzachowaniamimieszkańcówŁodziwprze-
strzenimiastaorazbiografiimieszkaniowychanastępnieturystycznychstałysię
twórczymprzeniesieniemkoncepcjiHägesrtrandadogeografiispołeczno-gospo-
darczej(Kaczmarek1996,2005;Kaczmarek,Liszewski1991).J.Kaczmarek(2005)
wprowadzarównieżrozdzieleniedwóchnurtówbadawczychczasuwnaukach
34
