Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JERZYMADEJSKI
7.
Niezależnieodzagadnieńpisaniahistoriiliteraturypracezzakresure-
gionalizmuprowadządoprzemyśleniapodstawowychzagadnieńmeto-
dologicznych.Możemybowiempytać,czyNowyRegionalizmwytwarza
swojąmetodologię,czyteżwykorzystujete,któresądodyspozycjiwe
współczesnymzestawiepraktykinterpretacyjnych.Łatwobyłobyuchylić
tęopozycję,pokazując,żeznajdziemyregionalistycznepracenawiązu-
jącedotradycyjnej,czyliprocesualnej,wizjiliteratury.Nietrudnobyłoby
teżwskazaćrozmaiteinspiracjewewpływowychdzisiajorientacjach
badawczych:społecznych,humanistycznych,literaturoznawczych.Płyną
oneznarratywizmu,zteoriipostkolonialnej,zestudiówgender,zNowe-
goHistoryzmu,zgeografiihumanistycznej,zekoestetyki…(zob.m.in.:
IngaIwasiów,Literaturaaprzewodniki.Trans-akcje;DanutaZawadzka,
Przewodnikpopuszczy-(dwa)przykładyzPolskiPółnocno-Wschodniej).
Aletuchodzimioważnądystynkcję,jakadzisiajcorazbardziej
sięzaznacza,czylionapięciepomiędzyinterpretacjąaobjaśnianiem.
NawiązujętuoczywiściedosugestywnejkoncepcjiFrancoMorretiego,
uzasadnionejm.in.wjegoksiążceWykresy,mapy,drzewa.Abstrakcyjne
modelenapotrzebyhistoriiliteratury,któryproponujedistantreading
zamiastclosereading.Morettizauważa,żewmiejsce
staregoterytoriumwyłaniasięnowyprzedmiotbadań:
zamiastkonkretnych,pojedynczychdziełznajdziemytutrio
sztucznychkonstrukcji-wykresy,mapy,drzewa-wktórego
ramachrzeczywistośćtekstupodlegaprocesowicelowejre-
dukcjiiabstrahowania.Swegoczasunazwałemtenrodzajpo-
dejścianczytaniemnadystans”
,przyczymdystansniestanowi
tutajprzeszkody,aspecyficznąformęwiedzy:zeznajomości
mniejszejliczbyelementówwynikagłębszepoczucieichwza-
jemnychpowiązań:kształty,relacje,struktury.Formy.Modele24.
Wiemy,żekoncepcjaMorettiego(ogłoszonawtejiwkolejnych
książkach)jestżywokomentowana.Niepodejmujęwtejchwilidyskusji
otym,czytegorodzajubadaniabyłydostępneunaswcześniej.Iwjakim
zakresienaprzykładswojskakoncepcjasocjologiiliteraturyoswoiłanas
zmorfologiąformliterackichMorettiego.Nieulegajednakwątpliwości,
żebadaczeinspirującysięNowymRegionalizmemmająświadomość,
jakważnewichpracyjestuwzględnianiebadańilościowych.Wnaszym
24
F.Moret,Wykresy,mapy,drzewa.Abstrakcyjnemodelenapotrzebyhistoriiliteratury,
przełożyliT.BilczewskiiA.Kowalcze-Pawlik,Kraków2016,s.3.
16
