Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
rozwójnacjonalizmuekonomicznego-toczęśćprzyczyn,któreprzyczyniłysiędo
takiejsytuacji6.
Jednymznajpoważniejszychproblemówwpływającychnabrakefektywności
działaniaWTOjestzasadniczapolaryzacjastanowiskpaństwrozwiniętychiroz-
wijającychsię.JakzauważająMarekWróblewskiiKatarzynaStecz„istniejąobiek-
tywnepoważneróżnicewpodejściudowielukonkretnychkwestiihandlowych
międzytymidwiemagrupamipaństw,którezasadniczowynikajązinnejtrajektorii
rozwojuirozmaitychodmiennychuwarunkowaństrukturalnychorazhistorycz-
nychpaństwrozwiniętychirozwijającychsię”7.Wzależnościodpoziomurozwoju
gospodarczegoodmiennesąinteresyekonomiczneczłonkóworganizacji,skutku-
jącegłębokimpodziałem„wodniesieniudopercepcjifunkcjonowaniaWTOoraz
podejmowanychtematównegocjacyjnych”8.
KolejnymprzejawemzmniejszającejsięzdolnościoperacyjnejWTOjestza-
grożenieparaliżemsystemurozstrzyganiasporów.JeśliStanyZjednoczone,nie-
zadowolonezdotychczasowegofunkcjonowaniaOrganuRozstrzyganiaSporów
(DisputeSettlementBody-DSB),niezmieniąswojejpolityki,polegającejnablo-
kowaniuprocesuuzupełnianiawakatówwOrganieApelacyjnym(AppellateBody-
AB),tojużwgrudniu2019r.możezostaćzablokowanamożliwośćrozpatrywania
odwołańwsporachhandlowych.Tymsamymorganizacjazostaniepozbawiona
fundamentalnegodlajejfunkcjonowaniamechanizmusłużącegoprzestrzeganiu
przyjętychzobowiązań9.
OpróczkryzysufunkcjinegocjacyjnejWTOizagrożeniazablokowania
systemurozstrzyganiasporów,obserwujesięrównieżkryzysadaptabilności
WTO(adaptabilitycrisis)przejawiającysięwbrakudostosowaniaorganizacji
dopoważnychzmianstrukturalnych,jakiezachodząwgospodarceświatowej10.
Wszczególności,organizacjastoiprzedpoważnymwyzwaniemzwiązanym
zprocesemcyfryzacjiwsferzeekonomicznej,któryprzejawiasięm.in.wsyste-
matycznymwzrościeznaczeniahandluelektronicznego,rosnącejskaliprzepły-
wudanychbiznesowych,robotyzacji,wzrościeznaczeniasztucznejinteligencji
wdziałalnościoperacyjnejfirmorazrozwojunowychmodelibiznesuiinterakcji
6Zob.A.Wróbel,Ewolucjasystemuzarządzaniahandlemświatowym,w:M.Rewizorski
(red.),Globalnezarządzanieijegoaktorzy.Wposzukiwaniurozwiązańdlazmieniającegosięświa-
ta,DomWydawniczyElipsa,Warszawa2016,s.76-96.
7M.Wróblewski,K.Stecz,op.cit.,s.422.
8Ibidem.
9Zob.R.McDougall,RevitalizingtheWTOSettlingTradeDisputesinaTurbulentMultipolar
World,BertelsmannStifung,GEDGlobalEconomicDynamics,https://www.bertelsmann-sti-
fung.de/fileadmin/files/BSt/Publikationen/GrauePublikationen/MT_Revitalizing_the_WTO.
pdf[dostęp:19.05.2019].
10M.Elsing,TeFunctioningoftheWTO:OptionsforReformandEnhancedPerformances,
InternationalCentreforTradeandSustainableDevelopment(ICTSD),WorldEconomicFo-
rum(WEF),Geneva2016,s.6,http://www3.weforum.org/docs/E15/WEF_Functioning_WTO_
Options_Reform_Enhanced_Performance_report_2015_1401.pdf[dostęp:16.05.2019].
