Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RENAUDBARBARAS
TRZYZNACZENIAPOJĘCIA
„ŻYWECIAŁO”
ONTOLOGIAMERLEAU-PONTY’EGOWIMPASIE
Wjęzykufrancuskimterminżyweciało(chair)dopuszczastosowaniemetaforyczne,co
zawszepowinnoprzynosićpewnąkorzyść:samamożliwośćoperowaniajakimśsłowem
wobszarachinnychniżjemuwłaściweujawniazwrotniegłębięjegowłasnegosensu,któ-
rąpowinnokarmićsięmyślenie.Ponadtojednak,pojęcietookazałosięwyniesionedo
rangicentralnegopojęciaflozofcznegowłaśnienagrunciefenomenologii,aszczególnie
fenomenologiifrancuskiej.UHusserladerLeiboznaczażyweiwrażliweciało,ciało,
którezamieszkuję–wodróżnieniuodfragmentumaterii,którąjestonotakże–krótko
mówiąc,oznaczaciałowłasne(corpspropre).Alechoćpojęcietoodgrywaważnąrolę,
niemniejjednaknieoznaczanicinnegojakpewienszczególnybytimaznaczeniejedy-
nieontyczne.DopierowrazzMerleau-Pontym–adokładniej,wrazzjegoWidzialnym
iniewidzialnymiinnymijegotekstamiztegookresu–żywacielesność(lachair),używana
bezzaimkadzierżawczego,boniejestjużcielesnościąjakiejśosoby,zaczęłazajmować
centralnemiejsceistałasięwistociegłównympojęciemzarysowującejsięnowejontolo-
gii.Wtymszczególnymbycie(étant),którymjestciałowłasne,Merleau-Pontyodkrywa
sensbycia(d’être),otwierającynamdostępdosensusamegobytu(l’être);mojeżywe
ciałostajesięontologicznymświadkiemjakiegośpierwotnegowymiaru,któryjeprzekra-
czaiktóregojestonojedynieuprzywilejowanąmodalnością–dokładnierzeczbiorąc,
modalnościążywejcielesności(lachair),którąMerleau-Pontynazywaniekiedyfiżywą
cielesnościąświata”(chairdumonde).TymsamymdziękiMerleau-Ponty’emudokonało
sięprzejścieodpojęciaontycznegodoontologicznegopojęciażywegociałaiwłaśnie
wtensposóbnajczęściejtopojęcierozumiemy.Równieżpóźniejszefenomenologiczne
przedsięwzięcia,jaknaprzykładtoMichelaHenry’ego,takjerozumiały.Wobectego,
kiedychodziwfenomenologiioproblemżywegociała,zawszedomniemujemy,żena-
leżyprzeztorozumiećcośinnegoniżpoprostuciałowłasne,żeakcentjesttupołożony
nabardziejpierwotnywymiar,wistocienadrzędnywobectegociała.
